Gegevens- en berichtenarchitectuur



Let op: Deze pagina is vervangen door StUF-standaarden

NORA architectuurraamwerk, uitleg in de tekst naast de afbeelding
Gegevens- en berichtenarchitectuur in het NORA architectuurraamwerk.

De gegevens- en berichtenarchitectuur is een onderdeel van de informatie-architectuur. De informatie-architectuur gaat over de inrichting van de informatiehuishouding van de gemeente. Daarbinnen verschaft de gegevensarchitectuur inzicht in de informatie die geacht wordt beschikbaar te zijn voor de gemeentelijke taakuitoefening. De berichtenarchitectuur verschaft, als onderdeel van de informatie-architectuur, inzicht in de mogelijkheden om informatie beschikbaar te krijgen.

Gegevens- en berichtenstandaarden[bewerken]

De gegevens- en berichtenarchitectuur geven we vorm met de GEMMA-gegevens- en -berichtenstandaarden. Deze richten zich op de uitwisseling van gegevens binnen een gemeente, tussen een gemeente en andere overheden en ten behoeve van de dienstverlening aan burgers en bedrijven. Zij maken effectieve digitale communicatie mogelijk tussen gemeentelijke taakvelden en met ketenpartners, bijvoorbeeld voor het gebruik van basis- en kerngegevens en het samenwerken aan zaken. Zo kan er intern en in ketens efficient worden samengewerkt. Daarnaast zorgen deze open standaarden ervoor dat keuzevrijheid van applicaties is geborgd. Open standaarden zijn namelijk niet software-specifiek.
Om ervoor te zorgen dat de uit te wisselen gegevens juist zijn en op de juiste manier worden gebruikt, dienen er goede afspraken gemaakt te worden over die gegevens. De structuur van de gegevens en de afspraken over de betekenis en de kwaliteitseisen daarvan leggen we vast in gegevensstandaarden die we Informatiemodellen noemen.
Berichtenstandaarden beschrijven hoe de gegevens uit de informatiemodellen uitgewisseld worden tussen informatiesystemen, in- en extern. De gemeentelijke berichtenstandaarden zijn gebaseerd op het Standaard UitwisselFormaat, kortweg StUF. StUF schrijft de vorm voor waarin de gegevens uitgewisseld moeten worden en regelt onder meer de communicatie over verschillende ICT-infrastructuren. De structuren waarin gegevens uitgewisseld worden leggen we vast in berichtenstandaarden zoals sectormodellen en koppelvlakken.

Binnen GEMMA zijn diverse informatiemodellen, sectormodellen en koppelvlakken ontwikkeld. Daarnaast zijn door andere partijen berichtenstandaarden ontwikkeld op basis van StUF. Onderstaande figuur visualiseert deze standaarden in hun samenhang.

Groepering van standaarden met een gedetailleerde specificatie, op basis waarvan een koppeling kan worden gebouwd en getest. (Grouping) Eindproduct Grouping Buitengemeentelijke ketenstandaarden StUF Kinderopvang is een op StUF gebaseerde berichtenstandaard voor het regulier verstrekken van gegevens over doelgroepouders aan de belastingdienst. De gemeente is verantwoordelijk voor het inrichten en onderhouden van een registratie van de doelgroepouders, de gegevens worden verzameld door het Inlichtingenbureau en doorgestuurd naar de Belastingdienst in opdracht van SZW. (Constraint) StUF Kinderopvang Informatie-uitwisseling tussen gemeenten en (zorg)aanbieders in kader van de wet WMO 2015. Het berichtenverkeer loopt via het gemeentelijke gegevensknooppunt (GGK) van het Inlichtingenbureau en aan de zorgaanbiederskant via Vecozo (Constraint) iWmo voor gemeenten StUF WOZ is een op basis van StUF opgestelde standaard, een zogenaamd Sectormodel, gericht op alle gegevensuitwisseling rond de uitvoering van de Wet Onroerende Zaken (WOZ) door gemeenten. (Constraint) StUF WOZ StUF WOZ LV koppelvlak is een op basis van StUF WOZ sectormodel opgestelde standaard voor de specifieke berichtenuitwisseling met de landelijke voorziening WOZ. (Constraint) StUF WOZ LV koppelvlak StUF WKPB is een op STUF gebaseerde berichtenstandaard voor het uitwisselen van gegevens door gemeenten en Kadaster met de Landelijke Voorziening voor de Wet Kenbaarheid Publiekrechtelijke Beperkingen onroerende zaken. (Constraint) StUF Wkpb StUF-LVO is een op STUF gebaseerde berichtenstandaard voor het uitwisselen van gegevens met de Landelijke Voorziening Omgevingsloket. (Constraint) StUF LVO StUF Participatieladder is een op StUF gebaseerde berichtenstandaard voor de communicatie met de Participatieladder. De Participatieladder is ontwikkeld door de VNG. Er is een handige invoermodule. Met een paar korte vragen bepaalt u voor iedere klant het participatieniveau. (Constraint) StUF Participatieladder Koppelvlakspecificatie voor het aansluiting op MijnOverheid Lopende zaken. (Constraint) MijnOverheid Lopende zaken koppelvlak Stuf-TAX is een uitwisselingsformaat voor de gegevenslevering tussen gemeente en dienstverlener. (Constraint) StUF tax StUF-HR is een op STUF gebaseerde berichtenstandaard voor het uitwisselen van gegevens gebaseerd op het gegevenswoordenboek van het Handelsregister voor het leveren en opvragen van gegevens uit het HandelsRegister (NHR). (Constraint) StUF HR MijnOverheid geeft burgers toegang tot berichten, persoonlijke gegevens en lopende zaken. Het koppelvlak WOZ-inzage is implementeerbaar voor afnemers (o.a. gemeenten, belastingsamenwerkingen of haar leverancier) om de WOZ gegevens beschikbaar te stellen aan burgers. (Constraint) MijnOverheid WOZ-inzage koppelvlak De standaard specificeert de uitwisseling van gegevens in de justitiële jeugdzorgketen van gemeenten en Veilig Thuis-organisaties via de voorziening Jubes met andere (justitiële) partijen in de Jeugdzorg. (Constraint) StUF Jeugdzorg Informatie-uitwisseling tussen gemeenten en (zorg)aanbieders in kader van de wet Jeugdhulp. Het berichtenverkeer loopt via het gemeentelijke gegevensknooppunt (GGK) van het Inlichtingenbureau en aan de zorgaanbiederskant via Vecozo. (Constraint) iJw voor gemeenten StUF RIHa is een op basis van StUF opgestelde berichtenstandaard voor het uitwisselen van gegevens die zijn beschreven in Referentie Informatiemodel Handhaving (RIHa). Het RIHa beschrijft de gegevens in de berichtuitwisseling tussen toezichthoudende en handhavende organisaties (straf- en bestuursrecht, alle bestuurslagen). RIHa en StUF RIHa zijn ontwikkeld door Programma Informatie-uitwisseling Milieuhandhaving (PIM). (Constraint) StUF RIHa Koppelvlakspecificatie voor het aansluiting op de Berichtenbox van MijnOverheid. (Constraint) MijnOverheid Berichtenbox koppelvlak Groepering van standaarden die dienen als basis voor het realiseren van koppelingen. Zonder aanvullende afspraken is interoperabiliteit niet gegarandeerd. (Grouping) Halffabrikaat StUF Basis Gegegevens (STUF-BG) is een berichtenstandaard voor de uitwisseling van basis- en kerngegevens binnen en tussen gemeenten en samenwerkende overheidsorganisaties. Het is gebaseerd op de StUF-standaard voor het uitwisselen van gegevens die zijn beschreven in het Referentiemodel Stelsel Gemeentelijke Basisgegevens (RSGB) c.q. in het Gemeentelijk Functioneel Ontwerp (GFO). StUF-BG bevat generieke berichten voor de uitwisseling van gegevens over bijvoorbeeld personen, bedrijven en gebouwen. (Constraint) StUF BG StUF BAG is een op StUF-BG gebaseerde berichtenstandaard voor het doorgeven van wijzigingen in de Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG) aan afnemende applicaties waaronder de Waardering Onroerende Zaken (WOZ). (Constraint) StUF BAG StUF Zaaktypen Catalogus (StUF ZTC) is een berichtenstandaard opgesteld op basis van het Standaard Uitwisseling Formaat (StUF) voor het uitwisselen van gegevens die zijn beschreven in het Informatiemodel voor de Zaaktype Catalogus 2 (ZTC2). (Constraint) StUF ZTC Groepering van standaarden van formele beschrijvingen van alle informatie die van belang is binnen een gegeven domein. (Grouping) Informatiemodel Het Referentiemodel Stelsel van Gemeentelijke Basisgegevens is de semantische standaard voor gemeentelijke basisgegevens. Het RSGB specificeert de basis- en kerngegevens waaraan gemeentebreed behoefte is. (Constraint) RSGB Informatiemodel met de specificatie van de kenmerken van zaaktypen in een zaaktypecatalogus, de betekenis daarvan en hoe ze zich tot elkaar verhouden. (Constraint) imZTC Het RGBZ (Referentiemodel Gemeentelijke Basisgegevens Zaken) is een semantische standaard voor gemeentelijke zaakgegevens. (Constraint) RGBZ Groepering van (internationale) standaarden voor de technische koppeling tussen systemen. (Grouping) Grondstof StUF onderlaag is een standaard waarmee berichtstandaarden kunnen worden opgesteld. De StUF onderlaag zelf beschrijft de generieke toepassing van de berichten en zegt niets over de specifieke gegevens die met de standaard gecommuniceerd kunnen worden, het biedt dus slechts een framework. (Constraint) StUF onderlaag Het standaard koppelvlak 'Digikoppeling adapter intern' definieert de communicatie tussen systemen binnen een gemeente en een Digikoppeling adapter (Constraint) Digikoppeling adapter intern StUF protocolbindingen beschrijft de afspraken voor het gebruik van StUF in combinatie met drie manieren van transport: via bestandsoverdracht, via transport op basis van WSDL 1.1 met SOAP 1.1 en http(s) als onderliggend transportmechanisme of via transport op basis van Digikoppeling (voorheen OSB). (Constraint) StUF protocolbindingen ArchiMateNote Legenda ArchiMateNote Beheer VNG Realisatie ArchiMateNote Beheer extern ArchiMateNote Beheer niet geformaliseerd ArchiMateNote Einde ondersteuning StUF Zaken (StUF ZKN) is een berichtenstandaard opgesteld op basis van het Standaard Uitwisseling Formaat (StUF) voor het uitwisselen van gegevens die zijn beschreven in het Referentiemodel Gemeentelijke Basisgegevens Zaken (RGBZ). StUF ZKN is een standaard die voortbouwt op StUF en StUF BG en voorziet in een grote hoeveelheid berichten waarmee applicaties zaakgerelateerde gegevens zoals zaken, besluiten en documenten kunnen uitwisselen. (Constraint) StUF ZKN Grouping Binnengemeentelijke standaarden Standaard services voor ontsluiten gegevens voor de processen met betrekking tot Toezicht en Handhaving , gebaseerd op StUF. Toezicht en handhaving services is een op StUF-RIHa gebaseerde berichtenstandaard welke het mogelijk maakt complete en gebundelde gegevens uit basisregistraties in de keten en in het veld te gebruiken. De standaard is afgestemd op zaakgericht werken en andere StUF-standaarden. (Constraint) Toezicht en handhaving services Het standaard koppelvlak BAG-GBA wordt toegepast voor de binnengemeentelijke synchronisatie van BAG-gegevens in de GBA. Deze maakt gebruik van StUF 2.04. (Constraint) BAG-GBA koppelvlak Het StUF-koppelvlak Geo BAG is een op StUF BG berichtcatalogus BAG en StUF Geo IMGeo gebaseerde berichtenstandaard voor de uitwisseling van de gegevens ten behoeve van de binnengemeentelijke koppeling van BAG en BGT administraties met als doel deze administratie over en weer op de hoogte te stellen van (eventueel toekomstige) wijzigingen. Voor deze standaard worden ook de namen StUF-Geo BAG berichtenverkeer en BAG-IMGeo koppelvlak gebruikt. (Constraint) StUF-koppelvlak Geo BAG Regie- en zaakservices is een op StUF-ZKN gebaseerde berichtenstandaard voor de uitwisseling van gegevens tussen onder meer zaaksystemen en regiesystemen voor het zaakgericht regievoeren in het sociaal domein. (Constraint) Regie- en zaakservices RSGB bevragingen is een op StUF gebaseerde berichtenstandaard voor het opvragen van gegevens zoals beschreven in het RSGB. De standaard bevat scherpe berichtspecificaties voor de meest gebruikte bevragingen in het gemeentelijk domein. (Constraint) RSGB bevragingen Het koppelvlak Kadastrale Mutatieservices specificeert een set van standaardservices voor de binnengemeentelijke distributie in StUF van kadastrale mutaties zoals die door het Kadaster in de vorm van de BRK-levering verstrekt worden. (Constraint) StUF Kadastrale mutatieservices Standaard services voor ontsluiten en koppelen van Zaaksysteem (ZS) en Document Managementsysteem (DMS) gebaseerd op StUF en CMIS. Zaak- en documentservices is een op StUF-ZKN en CMIS gebaseerde berichtenstandaard voor de uitwisseling van zaakgegevens en zaakgerelateerde documenten tussen zaaksystemen en documentmanagementsystemen ten behoeve van zaakgericht werken. Ook de interactie van het zaaksysteem en het DMS met andere applicaties in het gemeentelijk applicatielandschap wordt met behulp van deze services gestandaardiseerd. (Constraint) Zaak- en documentservices Standaard services voor het uitwisselen van gegevens tussen inningensysteem en taakspecifieke applicaties, gebaseerd op StUF. (Constraint) Betalen en invorderen services Standaard services voor ontsluiten van basisgegevens voor het voorinvullen van e-Formulieren en eventueel andere systemen, gebaseerd op StUF. Prefill eFormulieren services is een op StUF-BG gebaseerde berichtenstandaard voor de uitwisseling van de gegevens ten behoeve van het voorinvullen van GEMMA e-formulieren. De standaard gaat er vanuit dat er een (internet) applicatie is welke invulbare formulieren aanbiedt aan een burger. Deze formulieren worden vooraf zover als mogelijk ingevuld met de gegevens die al bekend zijn in de eigen administratie. (Constraint) Prefill eFormulieren services Standaard services voor het uitwisselen van informatie tussen Wabo- en BAG-systemen, gebaseerd op StUF. Wabo-BAG services is een op StUF-ZKN en StUF-BG gebaseerde berichtenstandaard voor de uitwisseling van de gegevens ten behoeve van de koppeling van Wabo- en BAG-administraties met als doel de BAG-administratie tijdig op de hoogte te stellen van (eventueel toekomstige) wijzigingen. (Constraint) Wabo-BAG services De testset BAG-WOZ wordt toegepast voor de binnengemeentelijke synchronisatie van BAG-gegevens met de WOZ. De testset is gebaseerd op de standaard StUF BG berichtcatalogus BAG. (Constraint) BAG-WOZ testset Documentcreatieservices is een op StUF-ZKN en StUF-BG gebaseerde berichtenstandaard voor de uitwisseling van de gegevens ten behoeve van het documentcreatieproces. (Constraint) Documentcreatieservices StUF eFormulieren (StUF-EF) is een op StUF gebaseerde berichtenstandaard voor de uitwisseling van de gegevens welke met GEMMA e-formulieren verstuurd kunnen worden. De standaard gaat er vanuit dat er een (internet) applicatie is welke invulbare formulieren aanbiedt aan een burger. De burger kan dit formulier invullen, de ingevulde gegevens worden vervolgens via StUF-berichten gecommuniceerd met achterliggende applicaties. Deze StUF-berichten moeten voldoen aan de standaard. (Constraint) StUF EF Het StUF-koppelvlak Geo BOR is een op StUF BG berichtcatalogus BOR en StUF Geo IMGeo gebaseerde berichtenstandaard voor de uitwisseling van de gegevens ten behoeve van de binnengemeentelijke koppeling van BOR en BGT administraties met als doel deze administratie over en weer op de hoogte te stellen van (eventueel toekomstige) wijzigingen. Voor deze standaard wordt ook de naam StUF-Geo BOR berichtenverkeer gebruikt. (Constraint) Geo-BOR Berichtencatalogus StUF-Geo IMGeo is een op StUF-gebaseerde berichtenstandaard voor uitwisseling van BGT (Constraint) StUF Geo IMGeo Deze svg is op 07-03-2024 10:21:29 CET gegenereerd door ArchiMedes™ © 2016-2024 ArchiXL. ArchiMedes 07-03-2024 10:21:29 CET

Gegevens- en StUF standaarden (uit model: GEMMA 2) - Toon SVG - Download als csv


Gegevensmanagement[bewerken]

Het benutten van de gegevens- en berichtenstandaarden vereist meer dan alleen het gebruiken van deze standaarden in software. Het is de uitdaging te managen dat de gemeente te allen tijde, voorspelbaar, kan beschikken over alle informatie die zij nodig heeft, van de juiste kwaliteit, tegen de verantwoorde kosten, en binnen wet- en regelgeving. Hoe u dat doet en daarbij de gegevens- en berichtenstandaarden inzet, daarover leest u meer op de pagina's over Gegevensmanagement.

Ondersteuning[bewerken]

Zoals hierboven blijkt, voorzien VNG Realisatie en andere organisaties in diverse gegevens- en berichtenstandaarden. Waar het om gaat is dat deze benut en gebruikt worden en blijven voldoen aan actuele informatiebehoeften. VNG Realisatie biedt daaraan ondersteuning die u aantreft op de ondersteuningspagina. Het betreft onder meer handreikingen, 'best practices', het beheermodel, tools en materiaal m.b.t. opleidingen. Ook vindt u daar de agenda's, verslagen en vergaderstukken van de bijeenkomsten van allerlei overleggroepen waarin de doorontwikkeling van de gegevens- en berichtenstandaarden begeleid wordt, zoals de Regiegroep Gegevens- en Berichtenstandaarden, de Expertgroep Informatiemodellen en de StUF Expertgroep.

Andere standaarden[bewerken]

Hierboven zijn de standaarden weergegeven op het gebied van gegevens en berichten waar we vanuit VNG Realisatie richting aan geven. Voor de ontwikkeling en de sturing op deze standaarden is er ondersteuning door regiegroep, expert- en werkgroepen. Daarnaast zijn er meer gegevens- en berichtenstandaarden waar gemeenten mee van doen hebben. Zie de GEMMA standaardenlijst voor alle relevante standaarden voor gemeenten.

Deze pagina is het laatst bewerkt op 22 jan 2024 om 14:01.