StUF Berichtenstandaard
[[Categorie:Lijkt al aardig goed. Wel nog inhoudelijke review, o.a. op naamgeving.
Let op! Andere url voor deze pagina dan forum standaardisatie op de hoogte brengen (forumstandaardisatie@logius.nl).]]
Actuele versie: 3.01
De Standaard Uitwisseling Formaat (StUF) is een berichtenstandaard en bevat de afspraken over de basisprincipes voor het uitwisselen van gegevens tussen applicaties in het gemeentelijke veld. StUF bevat zelf geen berichten maar wel bouwstenen en richtlijnen waarmee berichtstandaarden kunnen worden samengesteld. De standaard voorkomt dat steeds opnieuw maatwerk moet worden ontwikkeld, beperkt het overleg voor het realiseren van koppelingen tussen systemen en bevordert de interoperabiliteit. StUF is beschreven in XML en gebaseerd op geaccepteerde internetstandaarden. Verschillende ontwikkelingen maken het vernieuwen van standaarden noodzakelijk om invulling te (blijven) geven aan de behoefte en wensen van gemeenten. Een toelichting op deze aanpak is te vinden bij API-standaarden.
Discussieplatform[bewerken]
Hier kunt u terecht voor de nieuwste discussies m.b.t. StUF 3.01 en voor de nieuwste discussies m.b.t. StUF 2.04.
StUF[bewerken]
De afgelopen jaren is de uitwisseling van gegevens binnen de overheid steeds belangrijker geworden. Kijkend naar de doelstellingen van de e-overheid en de digitale agenda 2020 zal de behoefte aan uitwisseling alleen maar verder toenemen. Ter ondersteuning van deze uitwisseling is er een familie van StUF-standaarden gegroeid. Al deze standaarden zijn gebaseerd op het Standaard UitwisselFormaat (StUF) (actuele versie: 3.01).
StUF is een standaard waarmee berichtstandaarden kunnen worden opgesteld. Daarmee kunnen gegevens eenvoudig gecommuniceerd worden tussen allerhande systemen en over allerlei ICT-infrastructuren. StUF voorkomt dat steeds opnieuw maatwerk ontwikkeld moet worden omdat het de vorm waarin deze gegevens moeten worden gecommuniceerd voorschrijft. De StUF standaard zelf beschrijft de generieke toepassing van de berichten en zegt niets over de specifieke gegevens die met de standaard gecommuniceerd kunnen worden, het biedt dus slechts een framework.
Zo wordt in de standaard uitgelegd hoe de globale functionaliteit en opzet van StUF is, hoe een StUF bericht er in het algemeen uitziet en welke metagegevens er onderkend worden. Hoe ziet een bericht er in XML syntax uit, hoe moet het geïnterpreteerd worden en hoe is vervolgens de berichtverwerking? Welke typen berichten worden er onderkend en aan welke regels moet elk type bericht voldoen?
Zoals hierboven al genoemd zegt de StUF standaard niets over de vorm van een specifiek bericht. Het staat dan ook los van enig informatiemodel. Op basis van een aantal informatiemodellen zoals RSGB, RGBZ en ZTC zijn echter door VNG Realisatie sectormodellen ontwikkeld op basis waarvan wel specifiek toepasbare berichten gevormd kunnen worden. Dit zijn de zogenaamde horizontale sectormodellen StUF-BG, StUF-ZKN en StUF-ZTC. Ook door externe partijen zoals bijv. de Waarderingskamer, de Kamers van Koophandel, GeoNovum en ICTU zijn verticale sectormodellen ontwikkeld (StUF-WOZ, StUF-KvK, StUF-Geo IMGeo en StUF-RIHa) welke door henzelf beheerd worden. Ook deze zijn allen gebaseerd op een informatiemodel.
Om het ontwikkelen van koppelingen tussen systemen te vergemakkelijken en de interoperabiliteit te verbeteren zijn er diverse koppelvlakken beschreven waarin de koppeling tussen specifieke referentiecomponenten nog strakker staan omschreven. In deze koppelvlakken worden, zo mogelijk op basis van in de sectormodellen gedefinieerde componenten en berichten, de daartussen te gebruiken berichten gespecificeerd en de daarbij te volgen verdere afspraken. Indien de componenten of berichten in een sectormodel geen of niet voldoende basis bieden voor de gewenste berichtuitwisseling in een koppelvlak kan er t.b.v. dat koppelvlak een apart verticaal sectormodel of berichtencatalogus worden ontwikkeld. Zo'n berichtencatalogus voegt in dat geval aan een bestaand sectormodel functionaliteit in de vorm van componenten en berichten toe terwijl een nieuw verticaal sectormodel StUF functionaliteit op basis van een voor dat aandachtsgebied ontwikkeld informatiemodel biedt.
De standaard vormt samen met de aan haar gerelateerde sectormodellen, berichtencatalogi en koppelvlakken een zogenaamde StUF familie Hieronder wordt in het kort een overzicht gegeven van de StUF families van de twee op dit moment in gebruik zijnde StUF standaarden, StUF 2.04 en StUF 3.01.
StUF 3.01 familie[bewerken]
De StUF 3.01 familie is gebaseerd op de StUF 3.01 standaard en kent een aantal horizontale en verticale sectormodellen. Daarnaast maken ook een aantal koppelvlakken en de protocolbindingen deel uit van de StUF 3.01 familie.
Het onderstaande plaatje geeft een vereenvoudigd overzicht van de StUF 3.01 familie en de relaties tussen de verschillende onderdelen.
StUF 3.01, ook wel de StUF 3.01 onderlaag genoemd, maakt gebruik van voorzieningen die de protocolbindingen biedt. Op haar beurt stelt de StUF 3.01 onderlaag voorzieningen beschikbaar aan de horizontale sectormodellen waaraan de verticale sectormodellen weer voorzieningen kunnen onttrekken. De koppelvlakken maken vervolgens weer gebruik van de verticale sectormodellen en/of berichtencatalogi.
StUF 2.04 familie[bewerken]
De StUF 2.04 familie, die gebaseerd op de StUF 2.04 standaard, is aanzienlijk kleiner en kent alleen het horizontale sectormodel StUF-BG en het koppelvlak BAG-GBA.
Protocolbindingen[bewerken]
'StUF protocolbindingen' beschrijft de afspraken voor het gebruik van StUF in combinatie met drie manieren van transport: via bestandsoverdracht, via transport op basis van WSDL 1.1 met SOAP 1.1 en http(s) als onderliggend transportmechanisme of via transport op basis van Digikoppeling (voorheen OSB).
Digikoppeling schrijft voor hoe overheidsorganisaties over een digitaal netwerk met elkaar communiceren. De Digikoppeling standaarden (Digikoppeling3.0 WUS en Digikoppeling 2.0 ebMS) beschrijven uitsluitend de communicatie op organisatieniveau. Binnen de organisatie kan de communicatie afkomstig zijn van of bestemd zijn voor allerlei verschillende systemen, maar over de routering binnen een organisatie zegt Digikoppeling niets.
Omdat het inrichten van een Digikoppeling adapter complex is, kiezen organisaties en ook gemeenten veelal voor één Digikoppeling adapter voor de hele organisatie. Bij de implementatie van Digikoppeling binnen gemeenten is gebleken dat het ontbreken van voorschriften voor de communicatie van systemen met een Digikoppeling adapter leidt tot allerlei ad hoc oplossingen die onderling niet op elkaar zijn afgestemd en ook tot het gebruiken van meerdere Digikoppeling adapters door een gemeente. Om die reden is het Koppelvlak Digikoppeling Adapter Intern ontwikkeld.
Documenten[bewerken]
StUF 3.01[bewerken]
Document | Metadata | Versie | Beschrijving | Versiedatum | ||
---|---|---|---|---|---|---|
20211208 patch32 (ZIP-bestand, 6,87 MB) | 32 | Definitief | Berichtenstandaarden | 20211208 | ||
Protocolbindingen 03.01 voor StUF.pdf (PDF-bestand, 271 kB) | 03.01 | Definitief | Berichtenstandaarden | 20150225 | ||
Protocolbindingen 03.02 voor StUF.pdf (PDF-bestand, 272 kB) | 03.02.04 | Definitief | Berichtenstandaarden | 20170401 | ||
Stuf0301.pdf (PDF-bestand, 1,04 MB) | 27 | Definitief | Berichtenstandaarden | 20180401 | ||
TheorieHistorie5.pdf (PDF-bestand, 348 kB) | 0.5 | Berichtenstandaarden | 20130701 | |||
Volledige 20211208 patch32 (ZIP-bestand, 6,87 MB) | 32 | Definitief | Berichtenstandaarden | 20211208 |
StUF 3.xx Archief[bewerken]
Document | Metadata | Versie | Beschrijving | Versiedatum | ||
---|---|---|---|---|---|---|
Stuf0301 (ZIP-bestand, 3,01 MB) | 00 | Berichtenstandaarden | 20091201 | |||
Stuf0301 20100303 patch03 (ZIP-bestand, 1,24 MB) | 03 | Berichtenstandaarden | 20100303 | |||
Stuf0301 20100602 patch04 (ZIP-bestand, 1,44 MB) | 04 | Berichtenstandaarden | 20100602 | |||
Stuf0301 20101001 patch05 (ZIP-bestand, 1,43 MB) | 05 | Berichtenstandaarden | 20101001 | |||
Stuf0301 20110101 patch06 (ZIP-bestand, 1,46 MB) | 06 | Berichtenstandaarden | 20110101 | |||
Stuf0301 20110401 patch07 (ZIP-bestand, 1,46 MB) | 07 | Berichtenstandaarden | 20110401 | |||
Stuf0301 20110701 patch08 (ZIP-bestand, 1,21 MB) | 08 | Berichtenstandaarden | 20110701 | |||
Stuf0301 20111001 patch09 (ZIP-bestand, 609 kB) | 09 | Berichtenstandaarden | 20111001 | |||
Stuf0301 20121001 patch13 (ZIP-bestand, 1,6 MB) | 13 | Berichtenstandaarden | 20121001 | |||
Stuf0301 20130401 patch15 (ZIP-bestand, 2,06 MB) | 15 | Berichtenstandaarden | 20130401 | |||
Stuf0301 20130701 patch16 (ZIP-bestand, 2,19 MB) | 16 | Berichtenstandaarden | 20130701 | |||
Stuf0301 20140328 patch19 (ZIP-bestand, 1,8 MB) | 19 | Berichtenstandaarden | 20140328 | |||
Stuf0301 20140702 patch20 (ZIP-bestand, 1,83 MB) | 20 | Onbekend | Berichtenstandaarden | 20140702 | ||
Stuf0301 20150630 patch22 (ZIP-bestand, 1,82 MB) | 22 | Definitief | Berichtenstandaarden | 20150630 | ||
Volledige 20170628 patch27 (ZIP-bestand, 6,57 MB) | 27 | Berichtenstandaarden | 20170701 | |||
Volledige 20180401 patch28 (ZIP-bestand, 5,95 MB) | 28 | Definitief | Berichtenstandaarden | 20180401 | ||
Volledige 20210501 patch30 (ZIP-bestand, 7,08 MB) | 30 | Definitief | Berichtenstandaarden | 20210501 | ||
Volledige 20210926 patch31 (ZIP-bestand, 7,08 MB) | 31 | Definitief | Berichtenstandaarden | 20211001 |
StUF 2.04[bewerken]
Document | Metadata | Versie | Beschrijving | Versiedatum | ||
---|---|---|---|---|---|---|
Stuf0204 20120402 patch11 (ZIP-bestand, 972 kB) | 11 | Berichtenstandaarden | 20120402 |
StUF 2.xx Archief[bewerken]
Document | Metadata | Versie | Beschrijving | Versiedatum | ||
---|---|---|---|---|---|---|
Stuf0204 (ZIP-bestand, 644 kB) | 00 | Berichtenstandaarden | 20090825 | |||
Stuf0204 20100310 patch01 (ZIP-bestand, 1,16 MB) | 01 | Berichtenstandaarden | 20100310 |
StUF Achtergrondinformatie[bewerken]
Document | Metadata | Versie | Beschrijving | Versiedatum | ||
---|---|---|---|---|---|---|
Advies issue 120 Generiek domein datum-tijd v0 9 (PDF-bestand, 88 kB) | 0.9 | Berichtenstandaarden | 20101202 | |||
Bug XMLSpy 2009 (ZIP-bestand, 950 bytes) | Berichtenstandaarden | 20090216 | ||||
ComplexTypes en extraElementen v2 (ZIP-bestand, 24 kB) | 2.1 | Berichtenstandaarden | 20121008 | |||
Crudv13 (PDF-bestand, 121 kB) | Berichtenstandaarden | 20100219 | ||||
Diverse content-modellen (PDF-bestand, 58 kB) | Berichtenstandaarden | 20121108 | ||||
Gecorrigeerde content-modellen (PDF-bestand, 60 kB) | Berichtenstandaarden | 20121108 | ||||
Rapportage harmonisatie stuf en nen3610 (ZIP-bestand, 2,17 MB) | 1.0 | Berichtenstandaarden | 20100215 | |||
StUF Artikel Vakblad Element 2009 (PDF-bestand, 690 kB) | Berichtenstandaarden | 20091231 | ||||
StUF Artikel Vakblad Element 2010 (PDF-bestand, 5,21 MB) | Berichtenstandaarden | 20101231 | ||||
StUF Artikel chen erd (PDF-bestand, 1,64 MB) | Onbekend | Berichtenstandaarden | 19760331 | |||
StUF FAQ (PDF-bestand, 112 kB) | Berichtenstandaarden | 20090513 | ||||
StUF Familieplaat (PDF-bestand, 42 kB) | Berichtenstandaarden | 20090514 | ||||
StUF VNG Ledenbrief 200601161 (PDF-bestand, 54 kB) | Berichtenstandaarden | 20060816 | ||||
Stuf0301-concept (PDF-bestand, 2,51 MB) | concept | Berichtenstandaarden | 20130101 | |||
Stuf0302 (ZIP-bestand, 6 kB) | 030200 | Berichtenstandaarden | 20121112 | |||
TheorieHistorie2-RM (PDF-bestand, 266 kB) | Berichtenstandaarden | 20130114 |
StUF Externe input[bewerken]
Document | Metadata | Versie | Beschrijving | Versiedatum | ||
---|---|---|---|---|---|---|
StUF Externe input DAP (ZIP-bestand, 512 kB) | Berichtenstandaarden | 20060223 | ||||
StUF Externe input GOUW (ZIP-bestand, 16 kB) | Berichtenstandaarden | 20061231 | ||||
Voorstel dienstberichten in StUF 2 (ZIP-bestand, 46 kB) | Berichtenstandaarden | 20060817 |
StUF Research and Development[bewerken]
Document | Metadata | Versie | Beschrijving | Versiedatum | ||
---|---|---|---|---|---|---|
D3.3 Instrumenten en technologie voor kanaalmanagement (PDF-bestand, 787 kB) | 1.0 | Berichtenstandaarden | 20080822 | |||
Opmerkingen bij sectormodel StUF-BAG (ZIP-bestand, 13 kB) | Berichtenstandaarden | 20060814 | ||||
SOA voor gemeenten (gem. MO) TelematicaInst (PDF-bestand, 166 kB) | Berichtenstandaarden | |||||
StUF SOA v1.0 (PDF-bestand, 272 kB) | 1.0 | Berichtenstandaarden | 20071015 |
StUF Diversen[bewerken]
Document | Metadata | Versie | Beschrijving | Versiedatum | ||
---|---|---|---|---|---|---|
Forum archief (ZIP-bestand, 74 kB) | Berichtenstandaarden | 20061101 | ||||
StUF expertadvies aangepast na consultatie (PDF-bestand, 244 kB) | 2.0 | Berichtenstandaarden | 20080822 | |||
Stuf best practices (PDF-bestand, 431 kB) | 1.01 | Berichtenstandaarden | 20121204 | |||
Stuf terminologie v05 (PDF-bestand, 373 kB) | 0.5 | Berichtenstandaarden | 20110802 |