Informatiemodellen landingspagina

Voor een optimale dienstverlening aan burgers, bedrijven en maatschappelijke organisaties te bereiken is samenwerking tussen de diverse organisatie-eenheden van de gemeente randvoorwaardelijk. Dit kan in de vorm van een organisatorische oplossing (zoals het inrichten van een gemeentelijk KlantContactCentrum voor een meer persoonsgerichte aanpak), het (her)ontwerpen van transparante en klantgerichte dienstverleningsprocessen, het introduceren van het zaakgericht werken (zodat de voortgang over een zaak voor alle betrokkenen duidelijk is) en het zorgdragen dat ICT-voorzieningen op elkaar zijn afgestemd en gekoppeld. Essentieel voor een goede samenwerking is een duidelijke en heldere communicatie tussen de (gemeentelijke) organisatie-eenheden.

Communicatie kan leiden tot spraakverwarring. Spraakverwarring ontstaat wanneer twee partijen hetzelfde begrip gebruiken maar daarbij ieder een eigen “beeld” hebben. Ter illustratie hiernaast de verschillende beelden die men kan hebben bij het begrip 'kip'.

Om miscommunicatie te voorkomen tussen mensen en organisatie-eenheden moeten er afspraken gemaakt worden over wat onder een bepaald begrip of gegeven verstaan wordt. Beknopt gezegd geldt voor de Gemeente (en de e-Gemeente in het bijzonder) het volgende:

• Ieder gemeentelijk taakveld hanteert (conform de eigen taakstellingen) een eigen ‘beeld’ van een gegeven onderwerp.
• Uitwisseling van gegevens tussen gemeentelijke taakvelden omvat daarmee het afstemmen van ‘beelden’.
• Basisregistraties bevatten een vastgestelde doorsnede van deze ‘beelden’ en vormen daarmee een ‘Basisregistratie Beeld’.
• Afstemming en definitie van het eigen ‘beeld’ is daarmee een essentiële randvoorwaarde voor het kunnen uitwisselen van gegevens.

Om ervoor te zorgen dat de uitgewisselde gegevens juist zijn en op de juiste manier worden gebruikt, met de juiste betekenis van de inhoud van berichten, dienen er zeer goede afspraken gemaakt te worden. De afspraken over het meervoudig gebruik van gegevens en de (gemeentelijke) gegevensuitwisseling zijn vastgelegd in gegevensstandaarden die we informatiemodellen noemen. Het belang van deze gegevensstandaarden wordt getoond in het volgende korte filmpje.

Wat is een informatiemodel?

Een informatiemodel vormt de formele beschrijving van alle informatie die van belang is binnen een gegeven domein. Een informatiemodel beschrijft dit domein in termen van objecten, gegevens (attributen) daarvan en relaties daartussen en doet dat op een inhoudelijke manier. Met inhoudelijk (of semantisch) bedoelen we dat er geen enkele relatie is naar een mogelijke implementatie of toepassingsomgeving (software). Er worden geen regels toegepast die gerelateerd zijn aan de manier waarop de informatie ingewonnen, opgeslagen, beheerd en uitgewisseld wordt. Er wordt puur naar de semantiek gekeken.

Een domein is daarbij bepaald door het beeld van de echte of hypothetische wereld dat past binnen de context van waaruit het domein beschouwd wordt. Een domein kan van alles zijn. De informatiemodellen die we hier beschouwen, betreffen in dit kader (beleids)sectoren die omwille van bestuurlijke en beheersmatige redenen geïdentificeerd en georganiseerd zijn. Voorbeelden daarvan zijn ruimtelijke ordening, waterbeheer, kadastrale boekhouding, cultuurhistorisch en ook voorbeelden als kentekenregistratie, registratie onroerende zaken. In de meeste gevallen bouwen deze domeinen registraties of gegevenssets op die de gegevens in de domeinen omvatten.

Door VNG beheerde informatiemodellen

VNG Realisatie beheert en werkt aan meerdere informatiemodellen. Voorbeelden zijn (verwijzingen naar GitHub pages site):

• Informatiemodel Basis- en Kerngegevens (RSGB): gebruik van basis- en kerngegevens waaraan gemeentebreed behoefte is.
• Informatiemodellen Zaakgericht werken:
  • Informatiemodel Zaken (RGBZ): gebruik van gegevens door de gemeente maar ook door burgers en bedrijven over de voortgang en afhandeling van zaken (en bijbehorende documenten) en het afleggen van verantwoording daarover.
  • Informatiemodel Zaaktypen (ImZTC): specificatie van de kenmerken van zaaktypen in een zaaktypecatalogus, de betekenis daarvan en hoe ze zich tot elkaar verhouden.

Daarnaast zijn er diverse informatiemodellen die zijn ontwikkeld en beheerd als onderdeel van een StUF koppelvlak of een een API-standaard.

• Informatiemodellen als onderdeel van koppelvlakbeschrijvingen. Voor een aantal domeinen zijn informatiemodellen uitgewerkt als onderdeel van het opstellen van koppelvlakbeschrijvingen.

De informatiemodellen zijn te vinden in de VNG Realisatie organisatie op GitHub. Zie de pagina informatiemodellen daar

Producten
Pagina's met raakvlakken

• Thema-architectuur Data
• Verschillende type modellen
• Bedrijfsobjecten

Informatiemodellen in de GEMMA standaardenlijst

• Informatiemodellen

Meer informatie
Aan de slag met VNGR informatiemodellen

• informatiemodellen (GitHub pages)

Metamodel voor Informatiemodellen (MIM):

• NORA toelichting op het MIM en de MIM-standaard

Een samenhangende hoeveelheid werk met een welgedefinieerde aanleiding en een welgedefinieerd eindresultaat, waarvan kwaliteit en doorlooptijd bewaakt moeten worden.

Weergave van een feit, begrip of aanwijzing, geschikt voor overdracht, interpretatie of verwerking door een persoon of apparaat.

Een door de overheid officieel aangewezen registratie met daarin gegevens van hoogwaardige kwaliteit, die door alle overheidsinstellingen verplicht en zonder nader onderzoek, worden gebruikt bij de uitvoering van publiekrechtelijke taken.

Het verstrekken aan en ontvangen van gegevens tussen (informatiesystemen van) overheidsorganisaties onderling en (informatiesystemen van) andere organisaties of personen.

Gestructureerde beschrijving van de structuur, semantiek en de eigenschappen van informatie over dingen in de werkelijkheid.

Betekenisvolle gegevens.

Leer van de betekenis van woorden en woordgroepen

Systematische en meestal in een informatiesysteem opgeslagen beschrijvingen van instanties van concepten.

Alle belanghebbenden van overheidsdienstverlening in de ruimste zin van het woord.

Afkorting voor 'Standaard Uitwisseling Formaat': een berichtenstandaard met afspraken over de basisprincipes voor het uitwisselen van gegevens tussen applicaties in het gemeentelijke veld.

Een, generieke of specifieke, standaard die gebruik van een of meer API’s mogelijk maakt

De GEMeentelijke ModelArchitectuur met een verzameling samenhangende kaders, richtlijnen, referentiemodellen en standaarden die gemeenten helpt bij het inrichten van hun IT-omgeving en processen.

Metamodel voor het maken van informatiemodellen. (Synoniem van: Metamodel Informatiemodellering )