Archi en VNGR modellen: verschil tussen versies
| Regel 4: | Regel 4: | ||
|GEMMAOnlinebeheerder=Beheerder Architectuurtools | |GEMMAOnlinebeheerder=Beheerder Architectuurtools | ||
}} | }} | ||
| − | [[ | + | {{DISPLAYTITLE: Archi en VNGR ArchiMate-modellen}} |
| + | [[Werken_met_VNGR_architectuurmodellen|Overzichtpagina werken met VNGR Archimate-modellen]] | ||
| − | VNGR heeft gekozen om haar | + | VNGR heeft gekozen om haar Archimate-modellen te ontwikkelen en beheren met Archi en git. Op deze pagina staat beschreven wat je nodig hebt om met Archi te kunnen werken en hoe je toegang krijgt tot de Archimate-modellen opgeslagen in de git-repositories. |
== Archi versie == | == Archi versie == | ||
| Regel 12: | Regel 13: | ||
Gebruik de nieuwste versie van Archi. De ervaring leert dat de Archi releases zeer stabiel zijn. | Gebruik de nieuwste versie van Archi. De ervaring leert dat de Archi releases zeer stabiel zijn. | ||
| − | Voor het GEMMA | + | Voor het GEMMA Archimate-model en de van de GEMMA afgeleide projectmodellen geldt de eis dat versie 4.7 of hoger moet worden gebruikt. Dit vanwege: |
* ondersteuning voor ArchiMate 3.1 (vanaf Archi 4.6) | * ondersteuning voor ArchiMate 3.1 (vanaf Archi 4.6) | ||
| − | * het samenvoegen van projectmodellen en het GEMMA | + | * het samenvoegen van projectmodellen en het GEMMA Archimate-model (interne en geëxporteerde id's gelijk aan elkaar vanaf versie 4.7) |
Zie de pagina [[Archi en plug-ins installeren]] voor instructies en links van plug-ins en configuratiebestanden | Zie de pagina [[Archi en plug-ins installeren]] voor instructies en links van plug-ins en configuratiebestanden | ||
| Regel 32: | Regel 33: | ||
** [https://github.com/archimatetool/archi/wiki Archi wiki] informatie voor ontwikkelaars en over ontwerpbeslissingen in Archi | ** [https://github.com/archimatetool/archi/wiki Archi wiki] informatie voor ontwikkelaars en over ontwerpbeslissingen in Archi | ||
| − | == Werken met | + | == Werken met Archimate-modellen == |
| − | Je kunt in Archi een | + | Je kunt in Archi een Archimate-model opslaan in een bestand (met .archimate extensie) of publiceren in een git-repository. Beide hebben hun bestaansrecht, kies voor |
* opslaan in bestand | * opslaan in bestand | ||
| Regel 44: | Regel 45: | ||
** versiebeheer en samenwerken met een zelf te bepalen groep mensen | ** versiebeheer en samenwerken met een zelf te bepalen groep mensen | ||
| − | De rest van deze paragraaf gaat ervan uit dat een | + | De rest van deze paragraaf gaat ervan uit dat een Archimate-model wordt gepubliceerd in een git-repository. |
=== Hoe open je een in git gepubliceerd model === | === Hoe open je een in git gepubliceerd model === | ||
| − | Om met Archi een bestaand | + | Om met Archi een bestaand Archimate-model te openen, heb je alleen de URI van de git repository nodig. |
| − | Voorbeeld hoe je eenvoudig de publieke GEMMA repository kunt openen in Archi | + | Voorbeeld hoe je eenvoudig de publieke GEMMA ArchiMate-repository kunt openen in Archi |
* met de browser | * met de browser | ||
| Regel 62: | Regel 63: | ||
** En je kunt het model in Archi bekijken | ** En je kunt het model in Archi bekijken | ||
| − | Dit werkt voor | + | Dit werkt voor Archimate-modellen die via git gepubliceerd zijn. Kijk bijvoorbeeld eens naar: |
* [https://github.com/canada-ca/architecture Open Government of Canada Architecture Git Repository] | * [https://github.com/canada-ca/architecture Open Government of Canada Architecture Git Repository] | ||
* [https://github.com/smileham/archimate-metamodel-patterns ArchiMate Metamodel and Patterns] | * [https://github.com/smileham/archimate-metamodel-patterns ArchiMate Metamodel and Patterns] | ||
| − | Je kunt met Archi deze publieke | + | Je kunt met Archi deze publieke Archimate-modellen bekijken en ook wijzigen. Je kunt de wijzigingen echter niet publiceren, hiervoor heb je schrijfrechten in de repository nodig. Maar je kunt de wijzigingen wel opslaan in een lokaal bestaan en eventueel vervolgens in je eigen git repository. |
| − | Als je in een | + | Als je in een Archimate-model wilt samenwerken en dus ook je wijzigingen in het model wilt kunnen publiceren, zul je bij de beheerder of eigenaar van de repository schrijfrechten moeten aanvragen. |
| − | === Versiebeheer voor een | + | === Versiebeheer voor een Archimate-model === |
| − | Door een | + | Door een Archimate-model niet in een bestand bewaren, maar in git te publiceren, beschik je over versiebeheer. Met git versiebeheer kun je wijzigingen als één bij elkaar horende set bewaren, in een commit. Archi toont in de Change history alle commits. Je kunt nu 'tijdreizen' door oude commits te openen, waarna je kunt bekijken hoe het model in een vorige versie in elkaar zat. |
Als je het model niet met anderen hoeft te delen, dan kun je een persoonlijke git repository aanmaken. Dit kan bij alle git-providers, hieronder is gekozen voor GitLab. | Als je het model niet met anderen hoeft te delen, dan kun je een persoonlijke git repository aanmaken. Dit kan bij alle git-providers, hieronder is gekozen voor GitLab. | ||
| Regel 93: | Regel 94: | ||
Zie verder de wiki [https://github.com/archimatetool/archi-modelrepository-plugin/wiki coArchi – Model Collaboration for Archi] hoe je met Archi en versies werkt. | Zie verder de wiki [https://github.com/archimatetool/archi-modelrepository-plugin/wiki coArchi – Model Collaboration for Archi] hoe je met Archi en versies werkt. | ||
| − | == Samenwerken aan VNGR | + | == Samenwerken aan VNGR Archimate-modellen == |
| − | Wil je met meerdere mensen aan één | + | Wil je met meerdere mensen aan één Archimate-model samenwerken, dan zul je het model in een gedeelde git-repository moeten publiceren. Samenwerken vereist ook dat al deze mensen toegang tot de repository hebben en wijzigingen moeten kunnen publiceren. |
| − | De VNGR | + | De VNGR Archimate-modellen worden gedeeld op GitLab onder de organisatie [https://gitlab.com/vng-realisatie VNG Realisatie]. Op GitLab kunnen de toegangsrechten als rollen aan gebruikers worden uitgedeeld. |
We maken gebruik van vier rollen. Zie de pagina [https://docs.gitlab.com/ee/user/permissions.html Permissions] voor een overzicht van de mogelijke rechten per rol. | We maken gebruik van vier rollen. Zie de pagina [https://docs.gitlab.com/ee/user/permissions.html Permissions] voor een overzicht van de mogelijke rechten per rol. | ||
| Regel 106: | Regel 107: | ||
* Maintainer - om ook beheeracties in de repository te kunnen uitvoeren | * Maintainer - om ook beheeracties in de repository te kunnen uitvoeren | ||
| − | === Waar vind je gedeelde VNGR | + | === Waar vind je gedeelde VNGR Archimate-modellen === |
| − | De publieke groepen en projecten van VNGR zie als je niet bent ingelogd (of nog geen toegangsrechten hebt) en gaat naar https://gitlab.com/vng-realisatie. Je ziet daar de groep Architectuur met daarin de groep GEMMA en daarin weer het project GEMMA. Het GEMMA project is het GEMMA | + | De publieke groepen en projecten van VNGR zie als je niet bent ingelogd (of nog geen toegangsrechten hebt) en gaat naar https://gitlab.com/vng-realisatie. Je ziet daar de groep Architectuur met daarin de groep GEMMA en daarin weer het project GEMMA. Het GEMMA project is het GEMMA Archimate-model dat je in Archi kan openen. |
Als je inlogt en je account heeft toegangsrechten op de VNGR Architectuur groep, dan zie je op je [https://gitlab.com/ GitLab homepagina] de repositories met daarachter de toegangsrechten. Zie je hier niet de repositories die je nodig hebt, vraag dan toegang tot deze repository aan. | Als je inlogt en je account heeft toegangsrechten op de VNGR Architectuur groep, dan zie je op je [https://gitlab.com/ GitLab homepagina] de repositories met daarachter de toegangsrechten. Zie je hier niet de repositories die je nodig hebt, vraag dan toegang tot deze repository aan. | ||
| Regel 120: | Regel 121: | ||
== Toegang aanvragen == | == Toegang aanvragen == | ||
| − | Om toegang te hebben tot de VNGR | + | Om toegang te hebben tot de VNGR Archimate-modellen heb je een account op GitLab nodig. Dit account maak je zelf aan. |
Voor VNGR architecten | Voor VNGR architecten | ||
| Regel 130: | Regel 131: | ||
Alle gemeenten kunnen toegang aanvragen tot de VNGR modellen. Je GitLab account krijgt dan leesrechten en kunt je kunt vrij rondkijken. | Alle gemeenten kunnen toegang aanvragen tot de VNGR modellen. Je GitLab account krijgt dan leesrechten en kunt je kunt vrij rondkijken. | ||
| − | Er is ook een map aangemaakt voor gemeenten waarin gemeenten onderling kunnen samenwerken aan | + | Er is ook een map aangemaakt voor gemeenten waarin gemeenten onderling kunnen samenwerken aan Archimate-modellen. Je kunt hier ook de Archimate-modellen van je eigen gemeente beheren en delen met anderen. Als je hier interesse in hebt en hier over wilt meedenken, laat het weten. |
* Stuur een mail met de naam van je GitLab account aan mark.backer@vng.nl met het verzoek om toegang. | * Stuur een mail met de naam van je GitLab account aan mark.backer@vng.nl met het verzoek om toegang. | ||
Versie van 28 feb 2023 03:01
Overzichtpagina werken met VNGR Archimate-modellen
VNGR heeft gekozen om haar Archimate-modellen te ontwikkelen en beheren met Archi en git. Op deze pagina staat beschreven wat je nodig hebt om met Archi te kunnen werken en hoe je toegang krijgt tot de Archimate-modellen opgeslagen in de git-repositories.
Archi versie[bewerken]
Gebruik de nieuwste versie van Archi. De ervaring leert dat de Archi releases zeer stabiel zijn.
Voor het GEMMA Archimate-model en de van de GEMMA afgeleide projectmodellen geldt de eis dat versie 4.7 of hoger moet worden gebruikt. Dit vanwege:
- ondersteuning voor ArchiMate 3.1 (vanaf Archi 4.6)
- het samenvoegen van projectmodellen en het GEMMA Archimate-model (interne en geëxporteerde id's gelijk aan elkaar vanaf versie 4.7)
Zie de pagina Archi en plug-ins installeren voor instructies en links van plug-ins en configuratiebestanden
Archi documentatie[bewerken]
Hier een aantal links voor meer Archi documentatie en tips:
- Website Archi https://www.archimatetool.com/
- Download de User guide
- Volg het Archi Forum voor gebruikersvragen, tips en de laatste ontwikkelingen
- ArchiModels A Collection of ArchiMate® Models
- Hoe met Archi plug-ins werken
- coArchi – Model Collaboration for Archi wiki met documentatie voor versiebeheer en samenwerken
- Archi Scripting Plug-in wiki voor schrijven Archi scripts (met javascript en jArchi API)
- Hoe aan Archi bijdragen
- Archi wiki informatie voor ontwikkelaars en over ontwerpbeslissingen in Archi
Werken met Archimate-modellen[bewerken]
Je kunt in Archi een Archimate-model opslaan in een bestand (met .archimate extensie) of publiceren in een git-repository. Beide hebben hun bestaansrecht, kies voor
- opslaan in bestand
- snel, geen voorbereiding nodig en kan altijd later alsnog in git worden beheerd
- voor wat 'plaatjes' zonder versiebeheer en samenwerking via de mail
- publiceren in git-repository
- bewerkelijker, maar gaat snel als je het vaker doet.
- versiebeheer voor persoonlijk gebruik
- versiebeheer en samenwerken met een zelf te bepalen groep mensen
De rest van deze paragraaf gaat ervan uit dat een Archimate-model wordt gepubliceerd in een git-repository.
Hoe open je een in git gepubliceerd model[bewerken]
Om met Archi een bestaand Archimate-model te openen, heb je alleen de URI van de git repository nodig.
Voorbeeld hoe je eenvoudig de publieke GEMMA ArchiMate-repository kunt openen in Archi
- met de browser
- ga naar https://gitlab.com/vng-realisatie/architectuur/gemma/archi-gemma
- klik op de blauwe Clone button
- kies voor "Clone with HTTPS"
- kopieer de HTTPS URL (klik op clipboard knopje ernaast)
- met Archi
- Collaboration > import remote model to workspace
- plak de git URL in de pop-up
- En je kunt het model in Archi bekijken
Dit werkt voor Archimate-modellen die via git gepubliceerd zijn. Kijk bijvoorbeeld eens naar:
Je kunt met Archi deze publieke Archimate-modellen bekijken en ook wijzigen. Je kunt de wijzigingen echter niet publiceren, hiervoor heb je schrijfrechten in de repository nodig. Maar je kunt de wijzigingen wel opslaan in een lokaal bestaan en eventueel vervolgens in je eigen git repository.
Als je in een Archimate-model wilt samenwerken en dus ook je wijzigingen in het model wilt kunnen publiceren, zul je bij de beheerder of eigenaar van de repository schrijfrechten moeten aanvragen.
Versiebeheer voor een Archimate-model[bewerken]
Door een Archimate-model niet in een bestand bewaren, maar in git te publiceren, beschik je over versiebeheer. Met git versiebeheer kun je wijzigingen als één bij elkaar horende set bewaren, in een commit. Archi toont in de Change history alle commits. Je kunt nu 'tijdreizen' door oude commits te openen, waarna je kunt bekijken hoe het model in een vorige versie in elkaar zat.
Als je het model niet met anderen hoeft te delen, dan kun je een persoonlijke git repository aanmaken. Dit kan bij alle git-providers, hieronder is gekozen voor GitLab.
- met de browser
- Ga naar Project > Your projects
- Maak een nieuw project met daarin een repository (groene button rechts boven [new project])
- Geef een naam en kies voor private (standalone) of public (publiceren of samenwerken)
- Copy de URL, kies voor SSH of HTTPS
- Open Archi
- Maak een nieuw model aan of open een bestaand model in een bestand. Het model mag helemaal leeg zijn.
- Collaboration > Add local model to workspace and publish
- plak de git URL in de pop-up
- Het model is nu gelinkt aan de GitLab-repository.
- opslaan bewaart het model in een lokaal bestand
- commit maakt een nieuwe versie aan in de lokale git-repository
- publish publiceert de laatste versie bij GitLab
Zie verder de wiki coArchi – Model Collaboration for Archi hoe je met Archi en versies werkt.
Samenwerken aan VNGR Archimate-modellen[bewerken]
Wil je met meerdere mensen aan één Archimate-model samenwerken, dan zul je het model in een gedeelde git-repository moeten publiceren. Samenwerken vereist ook dat al deze mensen toegang tot de repository hebben en wijzigingen moeten kunnen publiceren.
De VNGR Archimate-modellen worden gedeeld op GitLab onder de organisatie VNG Realisatie. Op GitLab kunnen de toegangsrechten als rollen aan gebruikers worden uitgedeeld.
We maken gebruik van vier rollen. Zie de pagina Permissions voor een overzicht van de mogelijke rechten per rol.
- Guest - voor het kunnen lezen van een private repository en het kunnen melden van issues
- Reporter - om ook issues te kunnen beantwoorden en oplossen
- Developer - om ook te kunnen wijzigen in een repository
- Maintainer - om ook beheeracties in de repository te kunnen uitvoeren
Waar vind je gedeelde VNGR Archimate-modellen[bewerken]
De publieke groepen en projecten van VNGR zie als je niet bent ingelogd (of nog geen toegangsrechten hebt) en gaat naar https://gitlab.com/vng-realisatie. Je ziet daar de groep Architectuur met daarin de groep GEMMA en daarin weer het project GEMMA. Het GEMMA project is het GEMMA Archimate-model dat je in Archi kan openen.
Als je inlogt en je account heeft toegangsrechten op de VNGR Architectuur groep, dan zie je op je GitLab homepagina de repositories met daarachter de toegangsrechten. Zie je hier niet de repositories die je nodig hebt, vraag dan toegang tot deze repository aan.
Als je kijkt onder Groups > Your groups zie hoe de repositories zijn verdeeld in groepen. Met de groepen worden de toegangsrechten ingesteld.
Toegang aanvragen[bewerken]
Om toegang te hebben tot de VNGR Archimate-modellen heb je een account op GitLab nodig. Dit account maak je zelf aan.
Voor VNGR architecten
- Geef de naam van je GitLab account door aan Mark of Ivo en vraag of deze toegang kan krijgen tot de Architectuur groep
- Als je ook in een VNGR repository wilt kunnen wijzigen, kijk dan in GitLab wie de maintainer is van de bovenliggende groep of van de repository. Vraag bij de maintainer toegang aan.
Voor gemeenten
Alle gemeenten kunnen toegang aanvragen tot de VNGR modellen. Je GitLab account krijgt dan leesrechten en kunt je kunt vrij rondkijken. Er is ook een map aangemaakt voor gemeenten waarin gemeenten onderling kunnen samenwerken aan Archimate-modellen. Je kunt hier ook de Archimate-modellen van je eigen gemeente beheren en delen met anderen. Als je hier interesse in hebt en hier over wilt meedenken, laat het weten.
- Stuur een mail met de naam van je GitLab account aan mark.backer@vng.nl met het verzoek om toegang.