GEMMA Leergang
De GEMMA is de referentiearchitectuur voor alle Nederlandse gemeenten en bevat een samenhangende verzameling architectuurproducten. Om die optimaal te kunnen gebruiken moeten gebruikers ervan over bepaalde kennis en vaardigheden beschikken. De GEMMA Leergang omvat een aantal trainingen die zijn ontwikkeld om kennis en gebruik van de GEMMA te vergroten. De VNG is inhoudelijk verantwoordelijk voor de trainingen, het geven van trainingen wordt verzorgd door geselecteerde opleidingspartners. Het is de bedoeling dat de eerste trainingen in 2026 plaatsvinden.
Doelgroep[bewerken]
De Leergang richt zich primair op medewerkers van gemeenten, waarbij het kan gaan om verschillende functies. Voor ‘architecten’ kunnen alle trainingen nuttig zijn. Voor andere functies geldt dat de ene training mogelijk relevanter is dan de andere. Voor aanvang van een training wordt daarom altijd een intakegesprek gehouden om te zorgen dat wederzijdse verwachtingen stroken.
Soorten trainingen[bewerken]
De GEMMA Leergang kent 2 soorten trainingen:
- Cursussen: gericht op het overbrengen van kennis van de GEMMA referentiearchitectuur.
- Workshops: gericht op het leren gebruiken van de GEMMA in de gemeentelijke praktijk.
Cursussen[bewerken]
Er zijn 2 soorten cursussen:
- Basiscursussen: doel hiervan is om cursisten globaal inzicht in de GEMMA te geven.
- Expertcursussen: hierin worden een of meer onderdelen van de GEMMA meer diepgaand behandeld.
Voor het volgen van basiscursussen is geen specifieke voorkennis nodig. Voor expertcursussen en workshops is het wel wenselijk om over bepaalde voorkennis te beschikken. Is die nog niet aanwezig, dan kunnen bijvoorbeeld eerst de basiscursussen worden gevolgd. Op dit moment zijn de volgende cursussen voorzien:
| Cursus | Toelichting | |
| Basiscursus | GEMMA introductie | Introductie van de GEMMA, haar doelen, opbouw en inhoud. Aan de orde komen o.a. wat en waarvoor is ‘architectuur’, wat voor architectuur is de GEMMA, de GEMMA in hoofdlijnen, voorbeelden van gebruik. Geschikt voor mensen die (nog) weinig of geen kennis hebben van de GEMMA. |
| GEMMA Inhoud | Toelichting op de belangrijkste architectuurproducten binnen de GEMMA. Onderwerpen die aan de orde komen zijn o.a. opbouw en indeling van de GEMMA, de GEMMA Basisarchitectuur, thema-architecturen en standaarden. Geschikt voor mensen die de GEMMA globaal kennen en meer inhoudelijke kennis willen opdoen. | |
| Expertcursus | Introductie Archimate en GEMMA | Introductie van de architectuur-beschrijvingstaal Archimate en gebruik ervan binnen de GEMMA. Onderwerpen: modelleren, tekenen en visualiseren, relevante Archimate-lagen en elementen, gebruik van Archimate en gebruik in de GEMMA. Bedoeld voor gebruikers die (meer) kennis van Archimate willen opdoen om het gebruik van Archimate binnen de GEMMA beter te begrijpen en er zelf mee te kunnen werken. |
In de toekomst zullen, afhankelijk van de behoeften bij gemeenten, meer cursussen worden aangeboden.
Workshops[bewerken]
Tijdens GEMMA workshops gaan deelnemers zelf aan de slag met gebruik van bepaalde GEMMA-onderdelen. Mogelijk gebruik van de GEMMA wordt toegelicht waarna deelnemers met gerichte oefeningen zelf aan de slag gaan. Voor deelname aan workshops is het wenselijk dat deelnemers over bepaalde voorkennis beschikken wat zal worden getoetst via een intakegesprek. Op dit moment zijn de volgende workshop voorzien:
| Workshop | Toelichting |
| Gebruik van de GEMMA bij strategische keuzes | Hoe is de GEMMA in de gemeentelijke praktijk te gebruiken om strategische keuzes te maken. Aan de orde komen architectuurelementen zoals ‘kernwaarden’ , ‘kwaliteitsdoelen’, ‘principes’ en ‘implicaties’. Gericht op medewerkers die binnen hun gemeente betrokken zijn bij het opstellen en/of toepassen van gemeentelijk beleid, architectuurprincipes. |
| Gebruik van bedrijfsfuncties | Toelichting en gebruiken van de GEMMA bedrijfsfuncties binnen de gemeentelijke praktijk. Aan de orde komt wat bedrijfsfuncties zijn, welke standaard bedrijfsfuncties de GEMMA kent en hoe ze gebruikt kunnen worden binnen de eigen gemeentelijke context. Bedoeld voor medewerkers die gemeentelijk te maken hebben met inrichting van de organisatie en zorgen dat informatievoorziening aansluit bij bedrijfsbehoeften. |
| Gebruik van bedrijfs- en dataobjecten | Kennis opdoen en oefenen met GEMMA’s Bedrijfsfuncties en daaraan gerelateerde dataobjecten zoals beschreven in het Gemeentelijk GegegevensModel. Bedoeld voor medewerkers die in hun werk te maken hebben met bedrijfsvoering (bedrijfsobjecten) en/of inrichten van informatievoorziening (dataobjecten). |
| Werken met het GEMMA Archimate-model | Workshop waarin gebruikers leren om het GEMMA Archimate-model te gebruiken binnen de eigen gemeentelijke praktijk. Aan de orde komen o.a. een toelichting op gebruik van Archimate in de GEMMA het GEMMA kennismodel en de Archi architectuurtool. Gebruiken van het GEMMA-model via een architectuurtool en het oefenen daarmee. Bedoeld voor gebruikers die kennis van Archimate hebben, het GEMMA-Archimate model (beter) willen begrijpen en gebruiken binnen de eigen (gemeentelijke) praktijk. |
Opleidingsaanbod[bewerken]
Het bij trainingen gebruikt lesmateriaal wordt beheerd door de VNG. Trainingen worden verzorgd door opleidingspartners waarmee een samenwerkingsovereenkomst is gesloten. Opleidingspartners zorgen zelf voor communicatie over en facilitering van trainingen. Trainingen worden uitsluitend aangeboden in de vorm van op locatie gehouden groepstrainingen.
Op dit moment zijn nog geen samenwerkingsovereenkomsten gesloten. De planning is dat dit in kwartaal 4 van 2025 gebeurt, waarna in 2026 de eerste trainingen zullen worden aangeboden. Als een nieuwe samenwerkingsovereenkomst is gesloten zal op deze pagina een verwijzing worden opgenomen naar de betreffende opleidingspartner.
Op de hoogte blijven[bewerken]
Deze pagina bevat altijd de meest actuele informatie over cursussen en workshops binnen de GEMMA Leergang. De pagina Op de hoogte blijven beschrijft op welke manieren je op de hoogte kan blijven van nieuwe GEMMA-gerelateerde informatie. Daaronder zal ook regelmatig nieuws over de GEMMA Leergang vallen.