Standaardiseer waar mogelijk

ArchiMate-modellen > GEMMA > Principles > Standaardiseer waar mogelijk

Contextdiagram

Eigenschappen

Elementtype		Principle
Label		Standaardiseer waar mogelijk
Definitie		Standaardiseer waar het kan, maak specifiek waar het moet.
Toelichting		Standaardisatie reduceert variëteit en kosten, en zorgt voor een betere interoperabiliteit en beveiliging. Hiermee komt bovendien een grotere wendbaarheid tot stand. Door te kiezen voor open standaarden wordt vendor lock-in voorkomen.
GEMMA type		Principe
Toelichting		Standaardisatie reduceert variëteit en kosten, en zorgt voor een betere interoperabiliteit en beveiliging. Hiermee komt bovendien een grotere wendbaarheid tot stand. Door te kiezen voor open standaarden wordt vendor lock-in voorkomen.
ID		GAP08
NORA principe		https://www.noraonline.nl/wiki/Standaardiseer_waar_mogelijk
Heeft bron		NORA
GEMMA type		Principe
Object ID		2ddfcdb5-ccf6-450a-8a95-bbdacc05cfc8
Object ID_nl		2ddfcdb5-ccf6-450a-8a95-bbdacc05cfc8
Original ID		id-d78c3f24-70bd-11e4-67ab-0050568a6161
Semanticsearch		standaardiseer waar mogelijk
Implicaties		Pleeg onderhoud op de toegepaste standaarden (Zorg via lifecyclemanagement voor toepassing van voldoende actuele versies van standaarden. Inventariseer de relevante standaarden en neem dat mee in het ontwerp van de dienst/voorziening.) Gebruik gestandaardiseerde referentiedata (Gebruik gestandaardiseerde referentiedata. Zie ook CBS referentiedata, of domeinspecifieke bronnen voor referentiedata.) Pas je eigen proces en organisatie aan op de standaard inrichting. (Pas voor standaard diensten je eigen proces en organisatie aan op de standaardinrichting van de standaard oplossingen in plaats van het omgekeerde. Zie ook EIF principle 4 "Reusability", aanbeveling 6+7.) Van elk informatieobject een weergave en/of export beschikbaar moet zijn (Voor de duurzaamheid en onafhankelijk hergebruik van informatieobjecten moet er een weergave en/of export beschikbaar zijn zonder afhankelijkheid van speciale software en hardware.) Scheid data en applicatie van platform (Door spreiding van levering van functionaliteit zodat er indien nodig overgeschakeld kan worden van de ene locatie/platform / leverancier naar een andere leverancier/locatie/platform worden de risico's voor uitval geminimaliseerd. (Platform agnostisch)) Gebruik standaard oplossingen (Ontwikkel geen eigen processen, systemen, componenten en technieken wanneer deze ergens anders al beschikbaar zijn. Stel je actief op de hoogte van beschikbare en geplande standaardoplossingen, om daar bij het maken van plannen rekening mee te houden. De bruikbare elementen van beschikbare standaardoplossingen zullen moeten worden ingepast in de eigen organisatie. Geen enkele standaardoplossing past altijd voor de volle honderd procent. Daarom zal de bereidheid tot het sluiten van compromissen aanwezig moeten zijn.) Pas open standaarden toe (Verwerf producten die aan de standaard(en) voldoen. Hierbij geldt: Open standaarden tenzij. Implementaties maken gebruik van de beschrijvingen uit de open standaarden om leveranciersonafhankelijkheid te behouden. Maak met afnemers afspraken over de te gebruiken open standaarden. Anticipeer hierbij op de ontwikkeling van de open standaarden, bijvoorbeeld door nieuws over standaarden te volgen via noraonline.nl of www.forumstandaardisatie.nl/ of vanuit domeinen zoals Geonovum.) Standaardiseer en hergebruik basisprocessen (Door standaardisering, vereenvoudiging en hergebruik van basisprocessen wordt de bedrijfsvoering en dienstverlening efficiënter, effectiever en minder complex. Basisprocessen en hun onderdelen worden hiervoor gezamenlijk beheerd en ontsloten via registers.) Voldoen aan wetgeving en vastgestelde gemeentelijke normenkaders (Zorg dat je voldoet aan wetgeving en vastgestelde gemeentelijke normenkaders. Dit geldt voor Nederlandse wetgeving maar ook voor Europese wetgeving.) Gebruik de standaard met het meest specifieke werkingsgebied (Gebruik de standaard met het meest specifieke werkingsgebied. Als deze conflicteert met bredere (internationale) standaarden, zorg dan in de sector voor afstemming daarmee.) Maak afspraken over nieuwe (en oude) versies van standaarden (De dienstverlener en de afnemers maken afspraken over de periode waarin overgegaan wordt op een nieuwe versie van de standaard. Wanneer een nieuwe versie van een standaard geïmplementeerd wordt, blijft de aanbieder de oude versie ondersteunen zolang als dat volgens afspraak nodig is.) Toon statusinformatie van een aanvraag of afhandeling van een dienst via mijn overheid.nl (Voor de terugkoppeling aan de gebruikers verloopt via de centrale voorziening mijnoverheid.nl waar de statusinformatie van een aanvraag of afhandeling van een dienst getoond wordt.) Gebruik een actueel register met standaarden (Maak gebruik van een actueel register met standaarden per tepassingsgebied. Functionele standaarden hebben betrekking op bijvoorbeeld gegevensuitwisseling, beveiliging, taalgebruik, digitale communicatie, etc. Standaarden met een organisatorisch werkingsgebied hebben betrekking op bijvoorbeeld de strafrechtketen, zorgketen, sociale zekerheid, financiën, etc.) Gebruik open standaarden voor modellering (Organisaties werken volgens een open standaard voor o.a. architectuur-, data- en procesmodellering die door alle samenwerkende partijen op uniforme wijze wordt toegepast. De gekozen open standaard is bepalend voor de keuze van modelleersystemen die deze standaard ondersteunen. Wissel modellen uit tussen organisaties op basis van open standaarden. Voorbeelden van modelleerstandaarden zijn ArchiMate (architectuur), UML (data) en BPMN (processen en MIM (metamodel voor informatiemodellen).) Scheiding van datasets (Verdeel de informatie in afgebakende datasets, die ook elk afzonderlijk getoetst kunnen worden op het voldoen aan de AVG.) Kies voor cloud native oplossingen (Zorg voor regie op je sourcing strategie zodat je regie op gegevens en functionaliteit behouden blijft. Kies hierbij voor cloud native oplossingen. Houd hierbij rekening met het definiëren van een goede exit strategie en interoperabiliteit standaarden om de vendor lock-in zo beperkt mogelijk te houden Het SaaS (Software as a Service) model richt zich primair op eindgebruikers. Deze zijn (vaak) te prefereren voor oplossingen die niet uniek of onderscheidend zijn voor de organisatie of het werkdomein. PaaS (Platform as a Service) richt zich vooral op ontwikkelaars waarmee ze een ontwikkelplatform ter beschikking krijgen waarbij de cloud dienstverlener zorgdraagt voor de infrastructurele aspecten. Bij IaaS (Infrastructure as a Service) neem je infrastructuur componenten uit de cloud af zoals servers, opslag, en netwerken.Bij Cloud oplossingen ga je eerst kijken of de functionele eisen met SaaS kunnen worden ingevuld. Als specifiek aan een applicatie-ontwikkelomgeving of infra de behoefte is, dan kies je uiteraard voor PaaS respectievelijk Iaas.) Gebruik standaard oplossingen zonder maatwerk (Gebruik een standaardoplossing (zoals bijvoorbeeld een pakketoplossing) zoveel mogelijk ongewijzigd, dus zonder maatwerkaanpassingen. Pas bij de toepassing van een standaardoplossing je werkwijze aan bij de standaarden en de best-practices die aan de oplossing ten grondslag liggen. Volg waar het kan de inrichtingsfilosofie van leveranciers.) Scheid proces van data (Scheid proces van data. De afhankelijkheden tussen (proces-)onderdelen en data moeten bij voorkeur zo klein mogelijk zijn. Hierdoor blijft ontkoppeling op een later moment mogelijk en hergebruik van dezelfde data voor meerdere processen (wendbaar en efficiënt)) Gebruik basisregistraties (Gebruik als overheid de basisregistraties ter voorkoming van dubbele opslag en daarmee kwaliteitsverlies van je gegevens en uiteindelijk fouten in de participatie,  procesuitvoering en dienstverlening) Scheid data en software van hardware (Zorg dat software hardware-agnostisch is en werk hierin met onafhankelijke componenten op verschillende informatie architectuurlagen) ... meer resultaten

Relaties

Uitgaand		Standaardiseer waar mogelijk realiseert Wendbaar Standaardiseer waar mogelijk realiseert Uniform Standaardiseer waar mogelijk realiseert Kostenefficient

ArchiMate-views

Komt voor op view

Architectuurprincipes Beheer implicatie-relaties Beheer motivatie-relaties

Het opleggen van een bepaalde norm of standaard voor het ontwerp, de constructie, het testen of gebruiken van een product of proces.

Het vermogen van organisaties (en hun processen en systemen) om effectief en efficiënt informatie te delen met hun omgeving.

De GEMeentelijke ModelArchitectuur met een verzameling samenhangende kaders, richtlijnen, referentiemodellen en standaarden die gemeenten helpt bij het inrichten van hun IT-omgeving en processen.

Een kwalitatieve intentieverklaring waaraan de architectuur moet voldoen. (Synoniem van: Architectuurprincipe )

Een afgebakende prestatie van een persoon of organisatie (de dienstverlener), die voorziet in een behoefte van haar omgeving (de dienstafnemer(s)).

Groepering van services die aan afnemers worden aangeboden, met als doel het bevorderen van uniformiteit en efficiëntie binnen de overheid.

Een document met erkende afspraken, specificaties of criteria over een product, een dienst of een methode.

De persoon of organisatie die voorziet in het leveren van een afgebakende prestatie (dienst) aan haar omgeving (de afnemers).

De actor of applicatie die iets aanbiedt dat door een afnemer is af te nemen.

Het verstrekken aan en ontvangen van gegevens tussen (informatiesystemen van) overheidsorganisaties onderling en (informatiesystemen van) andere organisaties of personen.

De fundamentele concepten of eigenschappen van een systeem in zijn omgeving belichaamd in zijn elementen, relaties en in de principes van zijn ontwerp en evolutie.

Weergave van een feit, begrip of aanwijzing, geschikt voor overdracht, interpretatie of verwerking door een persoon of apparaat.

Metamodel voor het maken van informatiemodellen. (Synoniem van: Metamodel Informatiemodellering )

Betekenisvolle gegevens.

Een door een applicatie geleverde dienst (te gebruiken via applicatieinterfaces).

Het geheel van voorzieningen dat nodig is om een land of organisatie, zoals een bedrijf of een instelling, goed te laten functioneren.

Een computerprogramma om een specifieke taak uit te voeren die geen betrekking heeft op de werking van de computer zelf.