Zorg voor digitale inclusie

ArchiMate-modellen > GEMMA > Principles > Zorg voor digitale inclusie
Contextdiagram
Iedereen kan meedoen in de (digitale) samenleving (Principle) Zorg voor digitale inclusie Overheidsdienstverlening legt zo min mogelijk belasting op het milieu en onze leefomgeving. Dit leidt tot lagere emissies, minder verbruik van grondstoffen, energie en een positieve bijdrage aan de leefomgeving. (Goal) Duurzaam De gemeente heeft als taak uitvoering van wettelijke taken als dienstverlener inclusief toezichthouder en handhaver. (Goal) Rechtmatig De overheid legt verantwoording af aan het publiek en de volksvertegenwoordiging. De keuzes die ten grondslag liggen aan de inrichting van de dienstverlening zijn inzichtelijk. De overheidsdienstverlener kan laten zien hoe verschillende belangen tegenover elkaar zijn afgewogen. De overheidsdienstverlener rapporteert hoe de dienst functioneert, welke middelen daarvoor nodig zijn en welke verbeteringen noodzakelijk zijn. (Goal) Verantwoord Verdiep je in de achtergronden van je afnemers en de context waarin zij van de dienst gebruik maken en vergewis je van de digitale vaardigheden van je doelgroep. Zorg dat de dienst is afgestemd op de (digi)vaardigheden en mogelijkheden van alle (potentiële) afnemers. Weet welke informatie afnemers doorgaans zoeken en waar ze deze zoeken. Deze informatie meld je aan op de voor de afnemers bekende vindplaatsen, zoals zoekmachines, portals, catalogi en registers. Ook de dienst zelf voorzie je van de nodige zoekfuncties. Om de afnemer waar dat nodig is door te kunnen verwijzen, zorg je dat je op de hoogte bent van de andere plaatsen waar diensten te vinden zijn. (Requirement) Ken je gebruikers en stem diensten hierop af Zorg als gemeente voor digitale veiligheid door bewustwording campagnes, beveiligingsmaatregelen en handhaving daarop. Door afnemers vanuit de gemeente te informeren en bewust te maken wat de risico's en impact is en hoe te handelen als er uitval is en deze campagnes ter herhalen worden de risico's voor uitval geminimaliseerd (Requirement) Digitale veiligheid door bewustwording Betere dienstverlening door digitalisering gaat in veel gevallen gepaard met een efficiëntere bedrijfsvoering en daarmee met lagere kosten voor overheidsorganisaties. Burgers en bedrijven verwachten een juist gebruik van middelen, dus zonder verspilling, en dat juist gebruik van middelen ook regelmatig wordt gecontroleerd. (Goal) Kostenefficient De overheidsdienstverlener gebruikt begrijpelijke taal in alle teksten over dienstverlening. Zo is de dienst voor iedereen begrijpelijk, kunnen burgers en bedrijven gemakkelijk een aanvraag doen, een benodigde actie uitvoeren, een vraag stellen en is de daaropvolgende communicatie helder. Het is voor burgers en bedrijven duidelijk wat de betekenis van de informatie is binnen het werkproces waar het is ontvangen of gemaakt. Het is bijvoorbeeld bekend wanneer de informatie is gemaakt, door wie, waar zij betrekking op heeft en wat de status is. Automatische besluitvorming (door toepassing van algoritmes) vindt altijd voor burgers en bedrijven op begrijpelijke wijze plaats. (Goal) Begrijpelijk De informatiepositie van gebruikers is gelijkwaardig om te kunnen participeren in de besluitvorming en hierdoor ontstaat een open democratie waarbij de gemeente verantwoording af moet leggen. (Requirement) Open democratie Burgers en bedrijven worden niet geconfronteerd met overbodige vragen of irrelevante informatie. De overheidsdienstverlener hergebruikt informatie die bekend is, bij zichzelf of bij andere overheidsdienstverleners. De overheidsdienstverlener stelt als dat nodig is informatie beschikbaar aan andere overheidsdienstverleners en ketenpartners, op basis van verantwoord gegevensgebruik. Overheidsdienstverleners en ketenpartners hebben expliciet vastgelegd welke afspraken zij gemaakt hebben om hieraan invulling te geven. Het onnodig opvragen of leveren van informatie kost tijd, wekt irritatie op en verhoogt de kans op fouten. (Goal) Noodzakelijk Gemeenten nemen hun algoritmen op in "Het Algoritmeregister van de Nederlandse Overheid" (Requirement) Registratie in het algoritme register Zorg dat alle gebruikers, ook die met functiebeperking, de volwaardige dienst kunnen afnemen. Het streven is digitale inclusiviteit voor iedereen (digitoegankelijk). (Requirement) Maak de dienst toeg- ankelijk voor alle gebruikers Richt een of meer contactpunten in richting burgers en bedrijven die aansluiten bij de gebruikersbehoeften. Zo hoeven burgers en bedrijven niet met verschillende partijen te schakelen om de dienst af te kunnen nemen. (Requirement) Bied één c ontactpunt (Single point of contact) Bied diensten aan via meerdere kanalen aan. Bij multichannel kunnen afnemers kiezen tussen enkele kanalen die niet direct op elkaar zijn afgestemd. Bij omnichannel gebruikt de afnemer heel veel verschillende kanalen die goed op elkaar zijn afgestemd. (Requirement) Bied multi- en omni-channel dienstverlening Sluit qua kanaal aan op de voorkeurkeuze van gebruikers. Digitale kanalen zijn hierin leidend, doch er mag niet voorbij worden gegaan aan het belang van burgers die geen of beperkte mogelijkheden hebben om digitaal te communiceren. (Requirement) Sluit aan op het voorkeurskan- aal van de gebruiker De informatiegebruiker (mens of machine) kan een informatieobject of een verzameling informatieobjecten binnen redelijke tijd en inspanning gebruiken (zoals inzien, exporteren, bewaren en verwerken in de eigen gebruiksomgeving), nu en in de toekomst (gedurende de gehele levenscyclus). Daardoor is de informatiegebruiker zo min mogelijk afhankelijk van de beheeromgeving voor de toegang tot de informatie. Dit betekent dat: Een zoekfunctie beschikbaar moet zijn waarmee alle relevante informatieobjecten vindbaar zijn. De informatie moet kunnen worden gevonden zonder dat er (specifieke) en/of kennis van de zoekfunctionaliteit of de gezochte informatie benodigd is. (Requirement) Zorg dat overheidsinfor- matie te raadplegen is Zorg dat een (potentiële) anderstalige gebruiker de dienst ook kan afnemen, door deze ook in een algemeen toegankelijke taal aan te bieden (bv. Engels). (Requirement) Maak de dienst en i- nformatie daar- over toegankelijk voor anderstaligen In de netwerksamenleving wordt door inzet van co creatie met afnemers en gemeenten maatschappelijke waarde gecreëerd. (Requirement) Inzet van co- creatie voor waardecreatie Elke overheidsorganisatie is verantwoordelijk voor het goed toegankelijk maken van haar activiteiten voor burgers en bedrijven. Voor websites geldt dat deze moeten voldoen aan de standaarden zoals gedefinieerd in WCAG. Dit geldt met name voor websites die toegankelijk zijn voor het publiek, maar ook voor intern gerichte websites. WCAG staat voor 'Web Content Accessibility Guidelines'. De wetgever heeft bepaald dat alle (semi-)overheids websites per 23 september 2020 aan deze WCAG standaard moeten voldoen. Zet hier bij voorkeur een andere standaard NL Design systems voor in uit oogpunt van hergebruik. Het is breder dan alleen websites maar gaat over de brede front end laag. (Requirement) Pas ontwerprichtlij- nen toe bij websites en portalen en apps Burgers en bedrijven krijgen de dienstverlening waar ze recht of behoefte aan hebben. De overheidsdienstverlener zorgt ervoor dat informatie hierover beschikbaar wordt gesteld. De overheidsdienstverlener neemt zelf het initiatief om burgers en bedrijven te informeren, wanneer uit beschikbare gegevens blijft dat dit voor hen van belang is. Dit uiteraard binnen de wettelijke kaders. (Goal) Proactief Digitale diensten voor de overheid zijn voor iedereen bruikbaar oftewel "digitoegankelijk". Bovendien hebben burgers en bedrijven belang bij een overheid die bereikbaar is via verschillende kanalen: bij voorkeur digitaal, indien gewenst via de telefoon, post of persoonlijk. Overheidsdienstverleners communiceren eenduidig via alle beschikbare kanalen en bieden begeleiding aan diegenen die er zonder hulp niet uitkomen, zodat iedereen ten volle kan deelnemen aan de samenleving. Ze sluiten aan bij de manier waarop afnemers contact met hen willen en kunnen onderhouden. Zowel wat betreft de beschikbare communicatiekanalen, als de tijdstippen waarop contact mogelijk is en de gebruikersvriendelijkheid van de communicatiemiddelen. (Goal) Toegankelijk De informatie die de overheid gebruikt en levert is -binnen afgesproken kwaliteitscriteria- in overeenstemming met de werkelijkheid. De informatie is correct, compleet en actueel. Burgers en bedrijven hebben inzage in de informatie die hen betreft, wanneer deze is gecreëerd, gelezen, gekopieerd, gewijzigd of vernietigd. Alle relevante informatie wordt verstrekt, er wordt niets verwijderd of achtergehouden. Gebruikte en verstrekte informatie is over diensten heen onderling consistent. (Goal) Integer RealizationRelationship RealizationRelationship RealizationRelationship AssociationRelationship AssociationRelationship RealizationRelationship RealizationRelationship AssociationRelationship RealizationRelationship AssociationRelationship AssociationRelationship AssociationRelationship AssociationRelationship AssociationRelationship AssociationRelationship AssociationRelationship AssociationRelationship AssociationRelationship RealizationRelationship RealizationRelationship RealizationRelationship Deze svg is op 26-05-2025 17:34:38 CEST gegenereerd door ArchiMedes™ © 2016-2025 ArchiXL. ArchiMedes 26-05-2025 17:34:38 CEST
Eigenschappen
Elementtype     Principle
Label     Zorg voor digitale inclusie
Definitie     Iedereen kan meedoen in de (digitale) samenleving
Toelichting     (Digitale) diensten worden voor iedereen toegankelijker en makkelijker gemaakt en begeleiding hierbij wordt georganiseerd op basis van het omnichannel principe. Online waar het kan en persoonlijk waar het moet.
GEMMA type     Principe
ID     GAP19
Toelichting     (Digitale) diensten worden voor iedereen toegankelijker en makkelijker gemaakt en begeleiding hierbij wordt georganiseerd op basis van het omnichannel principe. Online waar het kan en persoonlijk waar het moet.
Heeft bron     GEMMA
GEMMA type     Principe
Object ID     27a95dd4-713b-44dd-88db-dbd65d9d7689
Object ID_nl     27a95dd4-713b-44dd-88db-dbd65d9d7689
Original ID     id-d78c3f24-70bd-11e4-67ab-0050568a6170
Semanticsearch     zorg voor digitale inclusie
Implicaties
  • Ken je gebruikers en stem diensten hierop af (Verdiep je in de achtergronden van je afnemers en de context waarin zij van de dienst gebruik maken en vergewis je van de digitale vaardigheden van je doelgroep. Zorg dat de dienst is afgestemd op de (digi)vaardigheden en mogelijkheden van alle (potentiële) afnemers. Weet welke informatie afnemers doorgaans zoeken en waar ze deze zoeken. Deze informatie meld je aan op de voor de afnemers bekende vindplaatsen, zoals zoekmachines, portals, catalogi en registers. Ook de dienst zelf voorzie je van de nodige zoekfuncties. Om de afnemer waar dat nodig is door te kunnen verwijzen, zorg je dat je op de hoogte bent van de andere plaatsen waar diensten te vinden zijn.)
  • Digitale veiligheid door bewustwording (Zorg als gemeente voor digitale veiligheid door bewustwording campagnes, beveiligingsmaatregelen en handhaving daarop. Door afnemers vanuit de gemeente te informeren en bewust te maken wat de risico's en impact is en hoe te handelen als er uitval is en deze campagnes ter herhalen worden de risico's voor uitval geminimaliseerd)
  • Open democratie (De informatiepositie van gebruikers is gelijkwaardig om te kunnen participeren in de besluitvorming en hierdoor ontstaat een open democratie waarbij de gemeente verantwoording af moet leggen.)
  • Registratie in het algoritme register (Gemeenten nemen hun algoritmen op in "Het Algoritmeregister van de Nederlandse Overheid")
  • Maak de dienst toegankelijk voor alle gebruikers (Zorg dat alle gebruikers, ook die met functiebeperking, de volwaardige dienst kunnen afnemen. Het streven is digitale inclusiviteit voor iedereen (digitoegankelijk).)
  • Bied één contactpunt (Single point of contact) (Richt een of meer contactpunten in richting burgers en bedrijven die aansluiten bij de gebruikersbehoeften. Zo hoeven burgers en bedrijven niet met verschillende partijen te schakelen om de dienst af te kunnen nemen.)
  • Bied multi- en omni-channel dienstverlening (Bied diensten aan via meerdere kanalen aan. Bij multichannel kunnen afnemers kiezen tussen enkele kanalen die niet direct op elkaar zijn afgestemd. Bij omnichannel gebruikt de afnemer heel veel verschillende kanalen die goed op elkaar zijn afgestemd.)
  • Sluit aan op het voorkeurskanaal van de gebruiker (Sluit qua kanaal aan op de voorkeurkeuze van gebruikers. Digitale kanalen zijn hierin leidend, doch er mag niet voorbij worden gegaan aan het belang van burgers die geen of beperkte mogelijkheden hebben om digitaal te communiceren.)
  • Zorg dat overheidsinformatie te raadplegen is (De informatiegebruiker (mens of machine) kan een informatieobject of een verzameling informatieobjecten binnen redelijke tijd en inspanning gebruiken (zoals inzien, exporteren, bewaren en verwerken in de eigen gebruiksomgeving), nu en in de toekomst (gedurende de gehele levenscyclus). Daardoor is de informatiegebruiker zo min mogelijk afhankelijk van de beheeromgeving voor de toegang tot de informatie. Dit betekent dat: Een zoekfunctie beschikbaar moet zijn waarmee alle relevante informatieobjecten vindbaar zijn. De informatie moet kunnen worden gevonden zonder dat er (specifieke) en/of kennis van de zoekfunctionaliteit of de gezochte informatie benodigd is.)
  • Maak de dienst en informatie daarover toegankelijk voor anderstaligen (Zorg dat een (potentiële) anderstalige gebruiker de dienst ook kan afnemen, door deze ook in een algemeen toegankelijke taal aan te bieden (bv. Engels).)
  • Inzet van co-creatie voor waardecreatie (In de netwerksamenleving wordt door inzet van co creatie met afnemers en gemeenten maatschappelijke waarde gecreëerd.)
  • Pas ontwerprichtlijnen toe bij websites en portalen en apps (Elke overheidsorganisatie is verantwoordelijk voor het goed toegankelijk maken van haar activiteiten voor burgers en bedrijven. Voor websites geldt dat deze moeten voldoen aan de standaarden zoals gedefinieerd in WCAG. Dit geldt met name voor websites die toegankelijk zijn voor het publiek, maar ook voor intern gerichte websites. WCAG staat voor 'Web Content Accessibility Guidelines'. De wetgever heeft bepaald dat alle (semi-)overheids websites per 23 september 2020 aan deze WCAG standaard moeten voldoen. Zet hier bij voorkeur een andere standaard NL Design systems voor in uit oogpunt van hergebruik. Het is breder dan alleen websites maar gaat over de brede front end laag.)
Relaties
Uitgaand    
ArchiMate-views
Komt voor op view    

Afkorting van Gemeentelijke Modelarchitectuur. De referentiearchitectuur voor Nederlandse gemeenten, die beschrijft hoe gemeentelijke processen, informatiesystemen, gegevens en infrastructuur samenhangen, en richting geeft aan inrichting en ontwikkeling van de gemeentelijke informatievoorziening.

Een kwalitatieve intentieverklaring waaraan de architectuur moet voldoen. (Synoniem van: Architectuurprincipe )

Een prestatie die een dienstverlener levert aan een dienstafnemer.

De betekenis die mensen geven aan gegevens in een context.

De actor of applicatie die iets afneemt dat door een aanbieder wordt aangeboden.

Het medium waarmee informatie wordt verzonden tussen een zender en een ontvanger.

Een op zichzelf staand geheel van gegevens met een eigen identiteit.

Een natuurlijke persoon die iets gebruikt.

Een document met erkende afspraken, specificaties of criteria over een product, een dienst of een methode.

Overgenomen van "https://www.gemmaonline.nl/index.php?title=GEMMA/id-27a95dd4-713b-44dd-88db-dbd65d9d7689&oldid=184727"
Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 23 mei 2025 om 10:30.