Brontekst bekijken van Wat is een standaard

==Standaarden binnen de GEMMA ==
Standaarden spelen een belangrijke rol binnen de GEMMA. Ze zijn nodig zijn om de gemeentelijke bedrijfsvoering en informatievoorziening effectief, efficiënt en (deels) vergelijkbaar in te richten en bijvoorbeeld leveranciersafhankelijkheid te verminderen.    

De [[GEMMA standaardenlijst]] toont een overzicht van de voor gemeenten relevante standaarden en de plaats waar de specificatie van de standaard is te vinden. GEMMA-architectuurproducten geven aan waar en wanneer het gebruik van een bepaalde standaard aanbevolen of verplicht is.    

De GEMMA beschrijft voor ieder [[GEMMA Referentiecomponenten|referentiecomponent]] welke standaarden een component moet ondersteunen, zodat er goed is samen te werken met andere componenten.  De GEMMA Softwarecatalogus toont voor [https://www.softwarecatalogus.nl/pakketten softwarepakketten] welke referentiecomponenten ze implementeren, en welke daarbij behorende standaarden er wel en niet worden ondersteund..  

Binnen de GEMMA zijn met name onderstaande soorten standaarden van belang:  

*[[API-standaarden]] die werken volgens de [https://www.ics.uci.edu/~fielding/pubs/dissertation/rest_arch_style.htm REST-architectuurstijl]. Voor het ontwerp van dit type standaarden gelden de [https://www.forumstandaardisatie.nl/open-standaarden/rest-api-design-rules REST-API Design Rules]. Gebruik van dit soort standaarden past bij de overheidsbrede [https://docs.geostandaarden.nl/api/API-Strategie/ API-Strategie] van de Nederlandse overheid. 

*[[StUF-standaarden]] voor geautomatiseerde data-uitwisseling gebaseerd op het [https://www.forumstandaardisatie.nl/open-standaarden/stuf Standaard Uitwisseling Formaat] (StUF). Sommige StUF-standaarden worden de komende jaren vervangen door API-standaarden.

*[[Informatiemodellen]] die de structuur, semantiek en de eigenschappen van informatie over dingen in de werkelijkheid beschrijven. Ze verschaffen duidelijkheid over de betekenis en samenhang van concepten en zijn bijvoorbeeld bruikbaar als startpunt voor het ontwikkelen van API-standaarden. Informatiemodellen moeten voldoen aan de [https://www.forumstandaardisatie.nl/open-standaarden/mim Metamodel voor Informatiemodellen (MIM)] standaard.

Binnen de Nederlandse overheid wordt steeds meer gebruik gemaakt van gestandaardiseerde API's om data te ontsluiten. Een voordeel van gebruik van API-standaarden boven StUF-standaarden is dat wordt aangesloten bij wereldwijde industriestandaarden. Er is dan gebruik te maken van bestaande ervaring en tooling en softwareontwikkelaars kunnen er eenvoudiger en sneller mee werken. Werken met API's en API-standaarden past bij GEMMA's [[architectuurvisie]] en de voorkeur voor service-orientatie en bij de doelstellingen van [[Common Ground informatiekundige visie leidraad|Common Ground]]. De '[[Thema-architectuur Werken met API's]]' beschrijft een aantal voorwaarden om effectief en verantwoord met API's te kunnen werken.  

{{Uitlichten|Vanaf juni 2024 worden op GEMMA Online geen technische specificaties van door de VNG ontwikkelde standaarden meer gepubliceerd. Publicatie daarvan vindt nu plaats via een aparte site: [https://standaarden.vng.nl vng.standaarden.nl] }}

{{Landingspagina
|titel1  = Standaarden
|inhoud1 = 

Overzichten
* [[Toelichting GEMMA standaardenlijst]]
* [[GEMMA standaardenlijst]]

Standaarden
* [[API-standaarden]]
* [[StUF-standaarden]]
* [[Informatiemodellen]]

Duurzame toegankelijkheid en transparantie
* [[Handreiking Selectielijst]]

|titel2  = Meer informatie
|inhoud2 = 
Informatie over standaarden op vng.nl:
* [https://vng.nl/rubrieken/onderwerpen/standaarden GGU en standaarden]
* [https://vng.nl/artikelen/overzicht-gemeentelijke-standaarden Overzicht vastgestelde standaarden]

Door VNG beheerde specificaties op GitHub:
* [https://standaarden.vng.nl/ VNG-standaardspecificaties] (standaarden.vng.nl)

Informatie van forumstandaardisatie.nl:
* [https://www.forumstandaardisatie.nl/open-standaarden Aanbevolen en verplichte standaarden]
* [https://www.forumstandaardisatie.nl/thema/wat-moet-ik-doen Gebruik van standaarden per rol]
* [https://www.forumstandaardisatie.nl/beslisboom/beslisboom-open-standaarden Beslisboom relevante standaarden]

Compliancy testen:
* [https://vng.nl/projecten/stuf-testplatform StUF-testplatform]
|hoogte = 500px
}}
{{Publicatie
|Paginastatus=publiceren
|Redactiestatus=Actueel
|Wikibeheerder=GEMMA Beheer
}}
[[Category:Standaarden paginas]]