Uitwerking bedrijfsproces "Wijzigen omgevingsplan"
Procesmodel
Onderstaande figuur toont een overzicht van het bedrijfsproces in termen van deelprocessen, zoals die interbestuurlijk zijn afgestemd in het UIVO-I project.
Procesbeschrijving
Dit bedrijfsproces betreft het wijzigen van het gemeentelijke omgevingsplan, waarin alle lokale regels over de fysieke leefomgeving binnen het grondgebied van de gemeente zijn vastgesteld. De gemeente legt in het omgevingsplan regels vast voor activiteiten die gevolgen hebben of kunnen hebben voor de fysieke leefomgeving en borgt daarmee een evenwichtige toedeling van functies aan locaties. Dit kan ook regels ten aanzien van exploitatie en monitoring omvatten. Verder moet een gemeente een omgevingsvergunning voor een buitenplanse omgevingsplanactiviteit inpassen in het omgevingsplan. Daarnaast kan de gemeente onderwerpen regelen over de fysieke leefomgeving binnen de gemeente. Voorbeelden zijn omgevingswaarden, regels over activiteiten en maatwerkregels. De gemeenteraad stelt het omgevingsplan vast maar kan deze bevoegdheid voor delen van het omgevingsplan delegeren aan het college van burgemeester en wethouders. De gemeente moet bij het opstellen/wijzigen van het omgevingsplan rekening houden met het beleid van andere bestuursorganen, waaronder de provinciale omgevingsverordening en het Besluit Kwaliteit Leefomgeving. Het omgevingsplan geeft invulling aan de maatschappelijke opgaven uit de gemeentelijke omgevingsvisie, die de langetermijnvisie op de maatschappelijke opgaven waar de gemeente aan wil werken bevat. De Omgevingswet streeft naar vroegtijdige participatie van de omgeving bij de voorbereiding van beleids- en besluitvorming.
Deelprocessen in het bedrijfsproces
Het bedrijfsproces "Wijzigen omgevingsplan" bestaat uit de volgende deelprocessen. Klik op een deelproces voor een detailuitwerking op het niveau van processtappen
| Deelproces | Omschrijving |
|---|---|
| Voorbereiden wijziging omgevingsplan | Vaststellen van de opdracht tot wijziging, het organiseren van participatie en andere input, en op basis daarvan opstellen van uitgangspunten voor het ontwerp van de omgevingsplanwijziging. |
| Ontwerpen wijziging omgevingsplan | Opstellen van een ontwerp op basis van de uitgangspunten, en parallel daaraan opstellen/wijzigen van de daarmee corresponderende (toepasbare) regels. |
| Besluiten wijziging omgevingsplan | Uitvoeren van een uniforme openbare voorbereidingsprocedure en vaststelling van het besluit. |
| Bekendmaken wijziging omgevingsplan | Publiceren van het besluit, informeren van belanghebbenden, aanleveren (toepasbare) regels aan DSO. |
Procesposter
Van dit proces is een procesposter beschikbaar (versie 28 maart 2019): Procesposter bedrijfsproces 003 Wijzigen omgevingsplan (PDF-bestand, 706 kB).
Rollen in het bedrijfsproces
Interne rollen gemeente-organisatie
| Rol | Toelichting |
|---|---|
| Gemeenteraad | De Gemeenteraad is binnen de gemeente het bestuursorgaan dat verantwoordelijk is voor het ontwikkelen en ten uitvoer leggen van omgevingsbeleid. De Gemeenteraad kan onderdelen hiervan delegeren aan het College maar blijft eindverantwoordelijk. In het beleid worden tevens kaders (waaronder) kwaliteitseisen opgesteld voor uitvoering van de taken ten aanzien van vergunningverlening, toezicht en handhaving (VTH). De bevoegdheid voor de uitvoering van de VTH-taken ligt rechtstreeks bij het College als dagelijks bestuur. De Gemeenteraad heeft een toezichthoudende rol op het College mbt de uitvoering van de VTH-taken als geheel, maar niet op individuele gevallen. |
| College | Het College is het dagelijks bestuur van de gemeente. Het bereidt besluiten van de Gemeenteraad voor en kan op onderdelen waarvoor het door de Gemeenteraad is gedelegeerd zelf besluiten nemen. Waar de Gemeenteraad in het beleid kaders opstelt voor de uitvoering (vergunningverlening, toezicht en handhaving), ligt de bevoegdheid voor die uitvoering van de VTH-taken rechtstreeks bij het College als dagelijks bestuur. |
| Team omgevingsbeleid | Onder 'team omgevingsbeleid' vallen alle rollen binnen de gemeentelijke organisatie die mede-verantwoordelijk zijn voor het tot stand komen van het omgevingsbeleid. Hieronder vallen (beleids)juristen, geo-specialisten, regelbeheerders enz. De organisatievorm kan per gemeente anders zijn, de term 'team' is hier dan ook functioneel bedoeld en niet als entiteit binnen de organisatiestructuur. Omdat de organisatievorm per gemeente anders kan zijn, zijn de activiteiten binnen dit team hier niet verder naar rollen uitgesplitst. |
| Interne adviseurs | Onder interne adviseurs verstaan we hier medewerkers, teams of afdelingen binnen de gemeentelijke organisatie die geen primaire verantwoordelijkheid hebben binnen dit bedrijfsproces maar die wel betrokken worden om vanuit de eigen expertise te adviseren. |
Externe rollen
| Rol | Toelichting |
|---|---|
| Initiatiefnemer | Een initiatiefnemer is een burger, bedrijf, instelling of andere organisatie die iets wil ondernemen in de fysieke leefomgeving. Dat kan iets kleins zijn zoals een dakkapel realiseren maar ook iets groots als een vastgoedproject of grootschalige industriële inrichting. Ook de gemeente zelf of een ander bestuursorgaan kan initiatiefnemer zijn. Zeker in geval van complexere initiatieven is het gebruikelijk dat de initiatiefnemer vertegenwoordigd wordt door een professioneel adviesbureau of samen daarmee optreedt. |
| Belanghebbende | Een belanghebbende is een burger, bedrijf, instelling of andere organisatie die mogelijk (nadelige of voordelige) invloed ondervindt van het initiatief van een ander of een besluit van een overheid. Ook de gemeente zelf of een ander bestuursorgaan kan belanghebbende zijn. |
| Ketenpartner | Overheids- of private organisatie die als gelijkwaardige samenwerkt met andere overheidsorganisaties, zoals de provincie, een andere gemeente, de veiligheidsregio of de GGD. |
Aanleiding tot start bedrijfsproces
| Gebeurtenis | Toelichting |
|---|---|
| Initiatiefnemer verzoekt wijziging OP | Wanneer sprake is van een (wenselijk en haalbaar) initiatief dat niet zonder meer past binnen de kaders van het omgevingsplan, is een omgevingsplanwijziging nodig. Dit komt naar voren tijdens de afstemming van het globaal ontwerp van het initiatief, in het proces 'Verkennen initiatief'. De conclusie dat een wijziging van het omgevingsplan nodig is, zal doorgaans door de gemeente worden getrokken; het daarop volgende verzoek tot wijziging komt in beginsel van de initiatiefnemer. |
| Verzoek van gemeenteraad | Wanneer in de gemeenteraad overeenstemming bestaat over de wens om het omgevingsbeleid te veranderen, dan zal de gemeenteraad verzoeken om het omgevingsplan aan te passen. |
| Verzoek van college | De wens om het omgevingsplan aan te passen kan van het college komen. De aanleiding kan zijn een voorgenomen ontwikkeling in de fysieke leefomgeving, de uitwerking van een gedeelte van het omgevingsplan als dat vanuit de gemeenteraad aan het college is gedelegeerd, of de wens/verplichting om het omgevingsplan in lijn te brengen met de werkelijke situatie, bijvoorbeeld na verlening van een afwijkingsvergunning. |
| Beleidsdoorwerking ketenpartner | De aanleiding voor het aanpassen van het omgevingsplan kan gelegen zijn in een verplichting voortvloeiend uit beleidsdoorwerking vanuit EU, Rijk of provincie. |
Toelichting bij de bedrijfsprocessen Omgevingswet
De hier beschreven en uitgewerkte bedrijfsprocessen zijn bedoeld voor gemeenten om als referentie te gebruiken bij het inrichten van de eigen processen. Het advies is om vooral de indeling op deelprocesniveau over te nemen; die is interbestuurlijk afgestemd; bij samenwerking is het belangrijk elkaars processen te begrijpen en in gelijke termen te spreken.
Bij het modelleren is vooral de hoofdstroom weergegeven. Afwijkende stromen zoals het voortijdig beëindigen van proces op verzoek van de aanvrager zijn over het algemeen niet weergegeven. We benadrukken hier dat niet het procesmodel leidend moet zijn maar de onderhanden casus. Processtappen versnellen, herhalen, parallel uitvoeren of overslaan is toegestaan en zelfs aanbevolen als dat de onderhanden casus en de ‘klant’ verder helpt; deze alternatieve paden zijn omwille van de overzichtelijkheid in de procesdiagrammen niet weergegeven. Kennis van de ‘formele’ procesgang is onontbeerlijk om verantwoord te kunnen afwijken.
De diagrammen zijn gemodelleerd volgens de ArchiMatestandaard voor architectuurmodellen. Wie daarmee niet bekend is, kan de icoontjes en verschillen in vormen en lijnstijlen gewoon negeren. Wat resteert is een eenvoudig blokjes-en-lijntjesmodel dat de volgordelijkheid van activiteiten weergeeft in ‘zwembanen’; de kleuren van de vormen dienen enkel ter visuele ondersteuning.
Samenhang met zaaktypecatalogus en producten-en-dienstencatalogus
De bedrijfsprocessen voor de Omgevingswet zijn opgesteld in samenhang met de interbestuurlijke ZTC en PDC. Er is een n:n-relatie tussen de processen en de zaaktypen; de exacte relatie is gevisualiseerd in de presentatie Interbestuurlijke procesketens Omgevingswet (zie dia's 72 en verder). Er is ook een subtiel verschil tussen de zaaktypen en de processen: bij het opstellen van de zaaktypen is geredeneerd vanuit zuiver juridisch perspectief, bij het opstellen van de procesmodellen zijn zowel juridische en bedrijfsvoeringsaspecten als ook dienstverleningsaspecten (serviceformules) meegenomen. Daarnaast zijn procesmodellen- en beschrijvingen en andere input uit de bestaande praktijk van meerdere gemeenten en omgevingsdiensten geraadpleegd alsook ervaringen opgedaan in praktijkproeven in het kader van de Omgevingswet.
Samenhang met 'werkende processen'
VNG heeft onder de noemer werkende processen voor enkele bedrijfsprocessen een 'placemat' gepubliceerd met een overzicht van processtappen, rollen, input/output en klantverwachtingen. Die placemats zijn te vinden op de VNG-website onder https://vng.nl/artikelen/werkende-processen. De werkende processen bieden een overzichtelijk en laagdrempelig overzicht voor meerdere doelgroepen, ten behoeve van het meedenken en meewerken van die doelgroepen bij het inrichten en aanpassen van de bedrijfsprocessen.
Denk mee!
De vernieuwingen in de bedrijfsprocessen die volgen uit de nieuwe Omgevingswet zullen de komende tijd steeds vastere vorm krijgen en de procesmodellen zullen die ontwikkelingen volgen. Wij nodigen u uitdrukkelijk uit mee te denken en vragen, opmerkingen, suggesties of verbeteringen met ons te delen op de discussiepagina’s op gemmaonline via de “denk mee”-knop bovenaan deze pagina.
Terug naar het overzicht van bedrijfsprocessen of naar Project Omgevingswet.