Thema Omgevingswet


Voor 2021 staat een nieuwe Nederlandse Omgevingswet op stapel. Deze wet richt zich op onze fysieke leefomgeving. Hiermee worden onder andere bouwwerken, infrastructuur, water, bodem, lucht, landschappen, natuur en cultureel erfgoed bedoeld. Een belangrijk onderwerp, want vrijwel alle activiteiten die burgers, bedrijven en overheden uitvoeren hebben grote invloed op de fysieke leefomgeving.


Met de komst van de nieuwe Omgevingswet moet onder andere de inzichtelijkheid en het gebruiksgemak van het omgevingsrecht worden vergroot. Daarnaast moet de nieuwe wet de besluitvorming over projecten in de fysieke leefomgeving versnellen en verbeteren. Op aandeslagmetdeomgevingswet.nl is uitgebreide informatie te vinden over de nieuwe wet en de invoering hiervan.

Ter ondersteuning van de uitvoering van de nieuwe Omgevingswet ontwikkelt VNG in samenwerking met gemeenten en andere overheidspartijen een doelarchitectuur voor de Omgevingswet. Een doelarchitectuur voor 2021 en daarmee een groeipad voor nu.


Doelarchitectuur Omgevingswet[bewerken]

Onderstaande figuur toont een overzicht van de doelarchitectuur Omgevingswet. De onderdelen zijn aanklikbaar:

Bedrijfsobjecten omgevingswetGAO - Inleiding00 - DSO ApplicatiesBedrijfsprocessen omgevingswetBasisplaat omgevingswet.png
Over deze afbeelding

Wat is de doelarchitectuur?[bewerken]

De doelarchitectuur beschrijft de gewenste eindsituatie van de gemeentelijke informatievoorziening in samenhang met de keten. De doelarchitectuur geeft gemeenten daarmee inzicht in hoe zij hun informatievoorziening kunnen inrichten om de omgevingswet uit te voeren. De doelarchitectuur is gebaseerd op het NORA 5-laagsmodel, waarbij momenteel de drie middelste lagen (de organisatie-, informatie- en systemenlaag) worden uitgewerkt. Hiermee worden andere de voor de omgevingswet benodigde toekomstige bedrijfsprocessen, referentiecomponenten (applicaties) en informatie beschreven. Het overzicht toont onder meer de volgende elementen:

  • Gemeente: Centraal zien we de gemeente met daarin de verschillende gemeentelijke architectuurlagen. Op het moment dat een Omgevingsdienst taken uitvoert in opdracht van een gemeente, kan de Omgevingsdienst op de plek van de gemeente worden geplaatst.
  • DSO beheerder: In het blauw staat het Digitaal Stelsel Omgevingswet Landelijke Voorziening (DSO-LV) zoals dat nu onder aanvoering van I&M wordt gerealiseerd. Het DSO-LV wordt de centrale plek in de digitale Omgevingswet. Zo start is hier omgevingsinformatie te vinden, start hier het aanvragen van een vergunning of het doen van een melding. Tevens zijn hier alle omgevingsdocumenten terug te vinden.
  • Ketenpartners en Uitvoeringspartners: Overheidsorganisatie met wie de gemeente samenwerkt. Denk hierbij aan: Rijk, Waterschap, Provincie en Omgevingsdienst, Veiligheidsregio, GGD, Private uitvoerder. Samenwerking met deze partners gaat mogelijk via het DSO verlopen.
  • Informatiebronnen: Onderaan vinden we de verschillende externe informatiebronnen die de gemeente gebruikt voor de uitvoering van de omgevingswet, van de toekomstige informatie producten tot basisregistraties en andere bronnen (bijvoorbeeld het risicoregister, InspectieView en PDOK).


De doelarchitectuur dient de volgende doelen:

  • Inzicht: schets van de gewenste toekomstige situatie en beantwoorden van vragen over deze nieuwe situatie.
  • Analyse: startpunt voor de analyse van de locale situatie binnen de gemeente (een stappenplan hiervoor verschijnt 19-10 op het ROMnetwerk).
  • Kader: bij realisatie van een digitaal stelsel passend bij de omgevingswet.


Direct naar de onderdelen van de doelarchitectuur?[bewerken]

  • Organisatie en processen gemeente. Deze pagina's bevatten de bedrijfsarchitectuur voor de omgevingswet die samen met gemeenten is opgesteld in het UIVO-CG project.
  • Informatie gemeente. Deze pagina's bevatten de eerste bedrijfsobjectmodellen voor de Omgevingswet
  • Systemen gemeente. De pagina's bevatten de systeemarchitectuur zoals deze is opgesteld door gemeenten in het UIVO-CG project.
  • De BIG en de Omgevingswet. Dit onderdeel helpt bevoegde gezagen, met in het bijzonder Nederlandse Gemeenten, om de juiste acties te nemen en maatregelen te treffen om veilig met gegevens te werken die binnen de uitvoer van de Omgevingswet noodzakelijk zijn.
  • Informatiebeveiliging en Privacy binnen de Omgevingswet. Dit onderdeel gaat verder in op de privacy aspecten in het kader van de Omgevingswet en bevat ook een lijst met veelgestelde vragen (inclusief antwoorden).

Heb je opmerkingen, vragen of toevoegingen voor de Doelarchitectuur Omgevingswet? Denk zelf ook mee met de Omgevingswet.


Gerelateerde producten[bewerken]

In samenhang met de doelarchitectuur ontwikkelt VNG Realisatie ook andere ondersteunende producten:

Checklist Informatievoorziening Omgevingswet[bewerken]

Een gestructureerde lijst met acties die gemeenten ondersteunt bij het maken van een plan van aanpak voor het implementeren van (de informatievoorziening met betrekking tot) de Omgevingswet. Beschikbaar zijn:


Handreiking Aan de slag met de Informatievoorziening Omgevingswet[bewerken]

Een praktisch hulpmiddel voor het uitvoeren van een nulmeting en impactanalyse voor de informatievoorziening met betrekking tot de Omgevingswet. Beschikbaar is:


Overige producten[bewerken]

(Deze producten zijn te vinden op Digitale Agenda 2020.)

  • Collectiviteit & Sourcing: analyse van zaken die collectief kunnen worden opgepakt waaronder gezamenlijke software aanbestedingen
  • Informatiebeveiliging & Privacy en de Omgevingswet: handreiking bij de vraag wat dient een gemeente op gebied van IB&P voor de omgevingswet te realiseren?


Ontwikkeling, releasebeleid en download[bewerken]

VNG Realisatie team Architectuur Omgevingswet streeft er naar periodiek de Doelarchitectuur Omgevingswet te actualiseren. Op de releasepagina is meer informatie hierover te vinden en worden alle wijzigingen bijgehouden.


Zelf aan de slag? Download de laatste versie van de doelarchitectuur in ArchiMate Exchange format:


Relatie met GEMMA[bewerken]

De GEMMA referentiearchitectuur is vertrekpunt voor deze doelarchitectuur. Met name de referentiecomponenten zijn overgenomen en indien nodig aangepast aan de toekomstige vereisten vanuit de omgevingswet. Ook zijn er nieuwe componenten toegevoegd. Per gebruikt object is in GEMMA Online aangegeven wat het corresponderende element is in GEMMA. Dit zal ook in de toekomst leiden tot bijwerking in GEMMA.


Meer informatie[bewerken]

Deze pagina is het laatst bewerkt op 9 aug 2023 om 01:01.