Thema Omgevingswet


Voor 2021 staat een nieuwe Nederlandse Omgevingswet op stapel. Deze wet richt zich op onze fysieke leefomgeving. Hiermee worden onder andere bouwwerken, infrastructuur, water, bodem, lucht, landschappen, natuur en cultureel erfgoed bedoeld. Een belangrijk onderwerp, want vrijwel alle activiteiten die burgers, bedrijven en overheden uitvoeren hebben grote invloed op de fysieke leefomgeving.

De huidige omgevingswetgeving is behoorlijk verbrokkeld, met veel specifieke wetten voor de afzonderlijke onderdelen (voor water, landschappen, lucht etc.). Die verbrokkeling zorgt ervoor dat er problemen ontstaan op het gebied van coördinatie en afstemming. Waardoor ook meer tijd en geld wordt besteed dan wenselijk is.

Met de komst van de nieuwe Omgevingswet moet onder andere de inzichtelijkheid en het gebruiksgemak van het omgevingsrecht worden vergroot. Daarnaast zal de nieuwe wet, zo is de verwachting, de besluitvorming over projecten in de fysieke leefomgeving versnellen en verbeteren. Op aandeslagmetdeomgevingswet.nl is uitgebreide informatie te vinden over de nieuwe wet en de invoering hiervan.

Ter ondersteuning van de uitvoering van de nieuwe Omgevingswet ontwikkelt VNG in samenwerking met gemeenten en andere overheidspartijen een doelarchitectuur voor de Omgevingswet. Een doelarchitectuur voor 2021 en daarmee een groeipad voor nu.

Heb je opmerkingen, vragen of toevoegingen voor de architectuur? Denk zelf ook mee met de Omgevingswet.

Startpunt doelarchitectuur: de basisplaat omgevingswet[bewerken]

Bedrijfsobjecten omgevingswetGAO - Inleiding00 - DSO ApplicatiesBedrijfsprocessen omgevingswetBasisplaat omgevingswet.png
Over deze afbeelding

Als startpunt voor de doelarchitectuur hebben we de bovenstaande basisplaat omgevingswet gecreëerd. Door te klikken op onderdelen van de basisplaat kan verder worden genavigeerd naar verdiepende onderdelen (views) van de doelarchitectuur, zoals de omgevingswet processen, betrokken referentiecomponenten (applicaties), bedrijfsobjecten etc. Daarnaast helpt de basisplaat om vragen te stellen over de gemeente in het omgevingswet speelveld.

Direct naar de onderdelen van de doelarchitectuur?[bewerken]

Toelichting bij basisplaat omgevingswet[bewerken]

De basisplaat is een beeld op het totale speelveld en kent de volgende elementen:

  • Gemeente: Centraal zien we de gemeente met daarin de verschillende gemeentelijke architectuurlagen.
  • DSO beheerder: In het blauw staat het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO) zoals dat nu onder aanvoering van I&M wordt gerealiseerd. Het DSO wordt de centrale plek in de digitale omgevingswet. Hier start middels een klant-interface het aanvragen van een vergunning. Hier worden omgevingsdocumenten geregistreerd.
  • Ketenpartners: Overheidsorganisatie die als gelijkwaardige samenwerkt met andere overheidsorganisatie. Dit zijn: Omgevingsdienst, Veiligheidsregio, GGD, Private uitvoerder of een ander bevoegd gezag. Samenwerking gaat mogelijk via het DSO verlopen.
  • Uitvoeringspartners: Private of overheidsorganisatie die als opdrachtnemer samenwerkt met een overheidsorganisatie (als opdrachtgever). Samenwerking gaat mogelijk via het DSO verlopen.
  • Informatiebronnen: Onderaan vinden we de verschillende externe informatiebronnen die de gemeente gebruikt voor de uitvoering van de omgevingswet, van de toekomstige informatie producten tot basisregistraties en andere bronnen (bijvoorbeeld het risicoregister, InspectieView en PDOK).

Wat is de doelarchitectuur?[bewerken]

De doelarchitectuur beschrijft de gewenste eindsituatie wat betreft de gemeentelijke informatievoorziening in samenwerking met de keten. De doelarchitectuur geeft gemeenten inzicht in hoe zij hun informatievoorziening kunnen inrichten om de omgevingswet uit te kunnen voeren. De doelarchitectuur is gebaseerd op het NORA 5-laagsmodel, waarbij momenteel de drie middelste lagen (de organisatie-, informatie- en systemenlaag) worden uitgewerkt. Hiermee worden andere de voor de omgevingswet benodigde toekomstige processen, referentiecomponenten (applicaties) en informatie beschreven.

Waarom een doelarchitectuur?[bewerken]

  • Inzicht: schets van de gewenste toekomstige situatie en beantwoorden van vragen over deze nieuwe situatie.
  • Analyse: startpunt voor de analyse van de locale situatie binnen de gemeente (een stappenplan hiervoor verschijnt 19-10 op het ROMnetwerk).
  • Kader: bij realisatie van een digitaal stelsel passend bij de omgevingswet.

Welke vragen gaat de doelarchitectuur beantwoorden?[bewerken]

Vanuit de basisplaat omgevingswet kunnen we vele vragen stellen welke we in de verdiepende onderdelen adresseren:

  • Met welke keten- en uitvoeringspartners werkt de gemeente wanneer samen?
  • Welke processen dien ik als gemeente voor de omgevingswet aan te passen?
  • Welke applicatie functies worden in het DSO gebouwd en wat dient een gemeente dan zelf te realiseren?
  • Welke opties zijn er op gebied van collectiviteit?
  • Op welke manier gaat een gemeente wanneer informatie uitwisselen met het DSO, welke standaarden zijn daarvoor beschikbaar?
  • Welke (externe) informatie gebruikt een gemeente bij het uitvoeren van de omgevingswet?

Relatie doelarchitectuur & andere producten[bewerken]

In samenhang met de doelarchitectuur ontwikkelt KING ook andere ondersteunende producten:

  • Checklist Informatievoorziening: lijst met acties voor een gemeente om op gebied van de informatievoorziening om klaar te zijn voor de omgevingswet. (via DA2020)
  • Handreiking Nulmeting & Analyse: hulpmiddel bij het doen van een nulmeting en analyse van de omgevingswet informatievoorziening (via ROMnet, account vereist)
  • Collectiviteit & Sourcing: analyse van zaken die collectief kunnen worden opgepakt waaronder gezamenlijke software aanbestedingen
  • Informatiebeveiliging & Privacy en de Omgevingswet: handreiking bij de vraag wat dient een gemeente op gebied van IB&P voor de omgevingswet te realiseren?

Ontwikkeling, releasebeleid en download[bewerken]

KING Architectuur team Omgevingswet streeft er naar om tot het eind 2017 iedere zes weken een update te doen van de Doelarchitectuur Omgevingswet. Op de releasepagina is meer informatie hierover te vinden en worden alle wijzigingen bijgehouden.

Zelf aan de slag? Download 1.0 versie van de doelarchitectuur in ArchiMate Exchange format:

Relatie met GEMMA[bewerken]

GEMMA is vertrekpunt voor deze doelarchitectuur. Met name de referentiecomponenten zijn overgenomen en indien nodig aangepast aan de toekomstige vereisten vanuit de omgevingswet. Ook zijn er nieuwe componenten aan toegevoegd. Per gebruikt object is in GEMMA Online aangegeven wat het corresponderende element is in GEMMA. Dit zal ook in de toekomst leiden tot bijwerking in GEMMA.

Meer informatie[bewerken]

Deze pagina is het laatst bewerkt op 9 aug 2023 om 01:01.