Katern GEMMA Verbinden


Hoofdstuk: Principes en richtlijnen

Binnen de GEMMA zijn leidende architectuurprincipes beschreven. Deze architectuurprincipes zijn richtinggevende uitspraken die zorgen voor een samenhangende inrichting van de organisatie. Ze helpen gemeenten om bewust keuzes te maken bij het inrichten van de gemeentelijke processen en bijbehorende informatievoorziening. Een aantal van de leidende architectuurprincipes is richtinggevend voor het beschikbaar stellen van gegevens en informatie en het inrichten van de informatievoorziening. Deze architectuurprincipes zijn daarmee ook richtinggevend voor het katern verbinden. In onderstaande paragrafen worden de GEMMA principes beschreven waarbij de verbindingsfunctie een belangrijke rol speelt.

Onze gemeente denkt vanuit de positie van de klant

Dit principe beschrijft de relatie tussen de gemeente en de klant. Het beschrijft een dienstbare overheid waar de dienstverlening complementair aan elkaar is en richting de klant heeft afgestemd op de wensen van die klant. De klant wordt hierdoor in staat gesteld invulling te geven aan de zelfredzaam die de overheid van de burger verwacht.

Het katern verbinden geeft invulling aan dit principe door:

  • Generieke interactiepatronen tussen gemeenten en klant te beschrijven. Deze generieke interactiepatronen beschrijven, vanuit de positie van de klant gedacht, de manier waarop de inrichting van de informatiearchitectuur op een zo efficiënte en effectieve manier vorm gegeven kan worden;
  • Sociale media en webcare te positioneren als (volwaardige?) informatiebronnen en kanalen. Dit versterkt de verbinding van de gemeenten met burgers, bedrijven en instellingen en geeft de gemeente de handvatten die nodig zijn om signalen vroegtijdig op te pakken en af te handelen;
  • Binnengemeentelijke distributie en gebruik van gegevens te vertalen naar inrichting van de informatiearchitectuur. Hierdoor wordt geborgd dat de gemeente altijd en overal met de juiste gegevens werkt waardoor de klant optimaal bediend wordt;
  • Vorm te geven aan patronen voor het integreren van gegevens. Door gegevens slim met elkaar te verbinden kan de gemeente trends vroegtijdig signaleren en kan de gemeente de inrichting van de dienstverlening daarop afstemmen. Dit leidt tot een efficiëntere en effectievere dienstverlening.

Onze gemeente gebruikt generieke processen en functies

Gemeenten worden door de overheid geconfronteerd met bezuinigingsmaatregelen en krijgen tevens extra taken. Door te denken in generieke processen en functies kunnen diensten eenvoudiger worden gedeeld met andere gemeenten en worden kosten bespaard. Ook kan eenvoudiger gebruik worden gemaakt van standaard oplossingen die beschikbaar zijn in de markt en wordt maatwerk voorkomen.

Het katern verbinden beschrijft de verbindingsfuncties generiek en gemeentebreed, en biedt generieke inrichtingspatronen (GEMMA patronen) van de onderdelen van de informatiearchitectuur voor generieke problematiek.

Onze gemeente biedt de klant een goede informatiepositie

Een goede informatiepositie is voor klanten cruciaal om snel en gemakkelijk hun weg te vinden binnen de overheid. Het zorgt er ook voor dat zij de verantwoordelijkheid kunnen nemen die in toenemende mate van hen wordt verwacht vanuit een nieuw evenwicht tussen samenleving en overheid. Dat gaat niet alleen over het ontvangen van informatie; het gaat ook over het aan het stuur zetten van de klant over het gebruik van zijn gegevens. Klanten moeten in staat zijn incorrecte registratie van hun gegevens te signaleren, zodat ze voor zichzelf op kunnen komen.

Een goede informatievoorziening voor klanten stelt ten forse eisen aan de wijze waarop de informatiearchitectuur en gemeentelijke informatievoorziening georganiseerd zijn. De in het katern beschreven GEMMA patronen maken een efficiënte en effectieve inrichting van de gemeentelijke informatievoorziening mogelijk waardoor beschikbaarheid, betrouwbaarheid en beveiliging van gegevens en transparantie over de verwerking van gegevens geborgd zijn waardoor invulling gegeven kan worden aan de informatiepositie van de klant.

Onze gemeente stelt openbare gegevens als open data beschikbaar

De overheid stelt hoge eisen aan de transparantie van overheidsorganisaties. Toegang tot informatie uit overheidsorganisaties is een kernwaarde in de democratie en is wettelijk vastgelegd. Overheidsinformatie is in beginsel vrij beschikbaar, tenzij de WOB, WBP of andere wetgeving bepaalt dat de gevraagde informatie niet geschikt is om openbaar te maken. Het openbaar, vindbaar en herbruikbaar aanbieden van open data heeft positieve maatschappelijke en economische effecten: het voorziet in een behoefte, heeft economische waarde en leidt tot meer transparantie en participatie. Zo kunnen anderen nieuwe toepassingen ontwikkelen en/of deze gegevens via (mobiele) applicaties laagdrempelig ontsluiten richting klanten.

In het katern worden de GEMMA patronen beschreven voor het aanbieden van open data en wordt de verbinding van de gemeente met klanten.

Onze gemeente hergebruikt gegevens

Binnen de Nederlandse overheid is afgesproken dat burgers niet wordt gevraagd om gegevens waar de overheid zelf al over beschikt. Door duidelijke afspraken te maken over waar gegevens worden beheerd en waarvandaan ze worden verstrekt wordt het delen ervan veel eenvoudiger en worden mogelijke inconsistenties voorkomen. Op landelijk niveau zijn er hiertoe basisregistraties gedefinieerd die door alle overheidsorganisaties moeten worden gebruikt. Binnen de gemeente is ook hergebruik van andere breed gebruikte gegevens relevant. Hierbij kan gedacht worden aan een registratie van medewerkers, olietanks of cultuurhistorisch erfgoed. Dergelijke registraties die binnengemeentelijk breed worden gebruikt noemen we kernregistraties. Voor kernregistraties gelden dezelfde principes als bij de basisregistraties, maar dan op gemeentelijk niveau. Dit houdt onder meer in dat op de inhoud van de registratie teruggemeld kan worden bij twijfel aan de juistheid van gegevens. Niet de wet maar een collegebesluit bepaalt het verplicht gebruik. De gegevens van de kernregistraties voorzien in de eerste plaats in een lokale, gemeentelijke informatiebehoefte.

In dit katern worden de verschillende gegevensregistraties gepositioneerd en wordt via een aantal GEMMA patronen beschreven waarmee inwinning, beheer, distributie en het gebruik van basis- en kerngegevens ondersteund wordt.

Onze gemeente gaat op een vertrouwelijke manier met gegevens om

Klanten verwachten dat de gemeente op een zorgvuldige manier met hun gegevens om gaat en dat deze niet in handen komen van onbevoegden. Functies uit de GEMMA gedeelde generieke functionaliteit ondersteunen de borging dat enkel gegevens verwerkt worden die conform doelbinding en de principes van subsidiariteit (ander middel dat minder inbreuk op privacy maakt om het gestelde doel te realiseren, heeft de voorkeur) en proportionaliteit (niet meer privacy inbreuk dan nodig) verwerkt mogen worden. De geboden functionaliteit bestaat uit een combinatie van logging-functies van de referentiecomponenten en autorisatie- en authenticatiefuncties. Via de autorisatie- en authenticatiefuncties kunnen identiteit en autorisaties van een gebruiker vastgesteld worden en kan de toegang tot autorisatie-objecten beperkt worden. Via de logging-functies van de verschillende referentiecomponenten is vast te stellen wie om welke reden gegevens verwerkt heeft.

In het katern worden de verschillende principes en richtlijnen vertaald naar concrete inrichtingen van de gemeentelijke informatiearchitectuur. De principes en richtlijnen gelden daarbij in de uitwerking als het te hanteren kader.

Deze pagina is het laatst bewerkt op 4 okt 2023 om 01:01.