Gemeentelijk Gegevenslandschap FAQ

Wat is het GEMMA Gegevenslandschap?

Het GEMMA Gegevenslandschap is een informatiearchitectuur die met behulp van een gelaagd model beschrijft hoe processen en gegevens zijn te scheiden en gegevens ‘vanuit de bron’ kunnen worden gebruikt . Het werkt dit lagenmodel verder uit in benodigde functies, patronen en best practices.

Wat is de relatie met de GEMMA-referentiearchitectuur?

De GEMMA, de Gemeentelijke Modelarchitectuur, is een referentiearchitectuur voor het proces- en informatielandschap van gemeenten. Het beschrijft welke processen, bedrijfsfuncties, referentiecomponenten, applicatiefuncties en standaarden gemeenten allemaal kennen over alle gemeentelijke domeinen heen. De informatiearchitectuur GEMMA Gegevenslandschap beschrijft een gelaagd architectuurmodel, waarbij gegevens en procesafhandeling van elkaar worden gescheiden en gegevens worden geraadpleegd en gewijzigd bij de bron en werkt de functies die hiervoor benodigd zijn verder uit. Het GEMMA Gegevenslandschap zegt niets over op welke applicaties, processen of gegevens dit betrekking heeft. GEMMA en het GEMMA Gegevenslandschap zijn hierin dus complementair.

Wat is de relatie met Common Ground?

Het GEMMA Gegevenslandschap beschrijft de gewenste informatiearchitectuur voor gemeenten. Bijv. via een 5-lagen architectuurmodel en realisatie-neutrale informatiearchitectuurprincipes. Common Ground is een initiatief dat werkt aan de realisatie van een informatiehuishouding voor gemeenten in lijn hiermee. Common Ground vult dus het ‘hoe’ in en kent hiervoor bijv. ‘realisatieprincipes’ die beschrijven hoe de beoogde nieuwe informatiehuishouding wordt gerealiseerd.

Waarom de naam 'GEMMA Gegevenslandschap'?

Het GEMMA Gegevenslandschap vindt, overigens net als Common Ground, haar oorsprong in een landelijk programma dat werkt aan een overheidsbreed Gegevenslandschap (zie https://www.digitaleoverheid.nl/dossiers/gegevenslandschap/). VNG Realisatie werkt dit verder uit naar de gemeentelijke context. Om duidelijk te maken wanneer we het specifiek over deze uitwerking voor gemeenten hebben, noemen we dit het GEMMA Gegevenslandschap.

Ik mis de uitwerking van bepaalde functies

Dat klopt. Het GEMMA Gegevenslandschap is op hoofdlijnen beschreven in een document, plaat en principes. Op de punten aangeduid door de dik omkaderde functies is een nadere uitwerking beschikbaar. De komende tijd zullen er nog verdere uitwerkingen van andere functies beschikbaar komen. Hou de pagina over het GEMMA Gegevenslandschap in de gaten.

Ik heb vragen of opmerkingen op het Gegevenslandschap

Zonder vragen, opmerkingen of suggesties kunnen we onze producten niet beter maken. Hiervoor is de groept Regie op ICT ingericht op het forum van VNG. Een mailtje aan gemmaonline@vng.nl mag ook altijd.

Wanneer is het GEMMA Gegevenslandschap af?

Het uitwerken van het GEMMA Gegevenslandschap gebeurt agile. We kennen geen langdurige planning of versies meer. We zoeken naar een niveau van uitwerking dat voldoende houvast geeft aan gemeenten en leveranciers om te zorgen dat de verschillende initiatieven voldoende op elkaar worden afgestemd, zonder teveel op de stoel van de ontwerper en ontwikkelaar te gaan zitten. Het GEMMA Gegevenslandschap zal blijvend worden bijgesteld en doorontwikkeld. Doel is om het grootste deel van de openstaande architectuurvragen in 2019 beantwoord te krijgen.

Waarom staat de NLX niet beschreven in het GEMMA Gegevenslandschap?

Dit heeft te maken met het verschil tussen het GEMMA Gegevenslandschap en Common Ground. Het GEMMA Gegevenslandschap beschrijft de architectuur, los van implementatie.Common Ground geeft invulling aan het ‘hoe’. Het GEMMA Gegevenslandschap beschrijft de voor integratie benodigde functies, Common Ground vult dit in met de NLX.

Heeft het GEMMA Gegevenslandschap gevolgen voor de GEMMA?

Ja. Nieuwe inzichten vanuit de ontwikkeling van het GEMMA Gegevenslandschap moet gaan leiden tot bijstelling van de GEMMA referentiearchitectuur. In tegenstelling tot het Gegevenslandschap de de gewenste toekomstige architectuur beschrijft de GEMMA het huidige landschap van gemeenten, met een lichte toekomsthorizon van twee tot drie jaar. Dit wordt ook gereflecteerd in het gebruik van de GEMMA Referentiecomponenten in de Softwarecatalogus, waarbij de huidige softwarepakketten gerelateerd worden aan de GEMMA. Niet alle inzichten uit het Gegevenslandschap kunnen daarom direct worden verwerkt binnen de GEMMA. Het ‘scheiden van proces en gegevens’ is binnen de GEMMA voor een aantal generieke componenten, zoals de zaken- en documenten registratiecomponent, al gebeurd. Maar het doorvoeren daarvan voor álle referentiecomponenten zou leiden tot een explosie aan referentiecomponenten die niet overeenstemt met de bestaande situatie binnen gemeenten. Binnen VNG Realisatie werken we aan een nieuw productbeleid waarin doorontwikkeling van de GEMMA meer in detail wordt beschreven.

Meer vragen of opmerkingen?

Stel ze op ons forum.vng.nl via gemmaonline@vng.nl.

De GEMeentelijke ModelArchitectuur met een verzameling samenhangende kaders, richtlijnen, referentiemodellen en standaarden die gemeenten helpt bij het inrichten van hun IT-omgeving en processen.

Sjabloonoplossing voor de architectuur van een bepaald domein.

Sjabloonoplossing voor de architectuur van een bepaald domein. (Synoniem van: Referentiearchitectuur )

Een weergave van een bepaald onderwerp. Een architectuurmodel geeft een kleinschalige, vereenvoudigde en/of abstracte weergave van het onderwerp.

Het totaal aan regels en voorzieningen gericht op de informatiestromen en –opslag of archivering ter ondersteuning van de primaire processen.

De fundamentele concepten of eigenschappen van een systeem in zijn omgeving belichaamd in zijn elementen, relaties en in de principes van zijn ontwerp en evolutie.