Wat is de informatiekundige visie Common Ground?
Inhoud
De informatiekundige visie Common Ground beoogt een modernisering van de gemeentelijke informatievoorziening. Er wordt gestreefd naar een wendbare inrichting die gemeenten in staat stelt om hun bedrijfsvoering en dienstverlening op een snelle en flexibele manier te verbeteren. Daarvoor is het noodzakelijk dat gemeenten als collectief afspraken maken en werken aan verdere standaardisatie. Aangezien gemeenten onderdeel zijn van de digitale overheid in brede zin is gemeenten overstijgende adoptie van de informatiekundige visie wenselijk en gelden afspraken en standaarden bij voorkeur overheidsbreed.
Kern van deze informatiekundige visie is het scheiden van de gegevens die binnen processen worden gebruikt van de logica en presentatie die daarbij een rol speelt. Gegevens worden zo breed als mogelijk beschikbaar gesteld en kunnen voor verschillende doelen worden gebruikt. Hierbij worden verschillende applicatiecomponenten gebruikt die zelfstandig functioneren en gegevens gestandaardiseerd uitwisselen. Daarbij wordt maximaal gebruik gemaakt van gegevens uit bronregistraties.
Om gegevens goed te kunnen vastleggen en verstrekken is standaardisatie nodig van de syntax, semantiek en samenhang van gegevens en van de manier waarop systemen via interfaces gegevens beschikbaarstellen. De informatiekundige visie beoogt standaardisatie hiervan op een zo hoog mogelijk niveau (overheidsbreed, per domein of taakgebied).
Vanuit het oogpunt van transparantie, bescherming van de privacy, informatiebeveiliging en duurzame toegankelijkheid is het van belang dat gemeenten in control zijn van de verwerking van gegevens binnen de organisatie. Het beheren en controleren van de toegang tot gegevens is hiervoor nodig. Hoe minder duplicaten van gegevens er binnen gemeenten zijn hoe eenvoudiger dit is. Het streven vanuit de informatiekundige visie Common Ground is daarom om het aantal kopieën van gegevens zoveel mogelijk te beperken en gegevens zoveel mogelijk direct vanuit de bron te gebruiken. Het wordt hierdoor ook beter mogelijk om kwaliteit en actualiteit van gegevens te waarborgen. De kern van de informatiekundige visie Common Ground laat zich samenvatten in onderstaande uitgangspunten:
- Processen zijn gescheiden van gegevens.
- Syntax, semantiek en samenhang van gegevens zijn gestandaardiseerd.
- Gegevens worden gestandaardiseerd verstrekt.
- Applicatiecomponenten zijn ontkoppeld zodat zij onafhankelijk van elkaar kunnen functioneren en communiceren via gestandaardiseerde interfaces.
- Applicatiecomponenten en gegevenscomponenten worden onderling verbonden via een landelijk gestandaardiseerd verbindingsmechanisme.
- Binnen processen benodigde gegevens worden zoveel mogelijk opgehaald uit bronregistraties.
- Bij inrichting en ontwikkeling van systemen zijn informatiebeveiliging, duurzame toegankelijkheid en privacy zijn ‘by-design’ geborgd.
- Waar toegestaan wordt aan burgers en bedrijven inzicht geboden in vastgelegde gegevens en plaatsgevonden verwerkingen.
Realisatie van de informatiekundige visie is ambitieus en uitdagend en vereist commitment en langdurige inzet van alle betrokken partijen: gemeenten, andere overheidsorganisaties en softwareleveranciers. De informatiekundige visie is daarbij richtinggevend voor alle ontwikkelingen. Gemeenten hebben in de vorm van realisatieprincipes beschreven welke voorkeuren zij hebben met betrekking hoe de informatiekundige visie wordt gerealiseerd. In de praktijk kunnen echter verschillende wegen naar Rome leiden en kan realisatie op verschillende manieren plaatsvinden. Zolang de informatiekundige visie maar wordt gerespecteerd.
Realisatie van Het GEMMA Gegevenslandschap is de doelarchitectuur die is opgesteld om als gemeenten samen met andere partijen de informatiekundige visie Common Ground te kunnen realiseren. Het GEMMA Gegevenslandschap bestaat uit
De generieke uitgangspunten die horen bij de informatiekundige visie Common Ground worden in de doelarchitectuur van het GEMMA Gegevenslandschap vertaald naar principes, standaarden en handreikingen die bepalen welke (informatie)functies, processen en (applicatie)componenten een gemeente minimaal ingericht moet hebben om op een veilige, transparante en AVG-compliant manier te kunnen werken.
Verdieping informatiekundige visie[bewerken]
De informatiekundige visie Common Ground is in een aantal GEMMA-pagina's en documenten verder uitgewerkt.
Leidraad[bewerken]
De leidraad bij de informatiekundige visie Common Ground is bedoeld als hulpmiddel om te bepalen in welke mate toekomstige of bestaande systemen in lijn zijn met de informatiekundige visie Common Ground. Passend bij een visie hebben de eisen een algemeen karakter en schrijven ze bijvoorbeeld geen specifieke aanpak of technologie voor. Het is aan gemeenten om de eisen, passend bij de eigen situatie en ambitie, nader uit te werken.
De leidraad beschrijft de belangrijkste eisen die op basis van deze visie aan gemeentelijke informatiesystemen zijn te stellen. De eisen zijn geordend in de categorieën ‘verplicht’, ‘zeer gewenst’ en ‘gewenst’.
Veelgestelde vragen[bewerken]
Een antwoord op veelgestelde vragen over de informatiekundige visie Common Ground.
Realisatieprincipes[bewerken]
Realisatie van de informatiekundige visie is ambitieus en uitdagend, en vereist langdurige inzet van alle betrokken partijen: gemeenten, andere overheidsorganisaties en (software)leveranciers. Hierbij geldt dat de bestemming (het wat) belangrijker is dan de route (het hoe). De manier waarop de informatiekundige visie wordt gerealiseerd is dus ondergeschikt aan het daadwerkelijk realiseren daarvan.
De samenwerking die voor realisatie van de informatiekundige visie nodig is evengoed gebaat bij gezamenlijke kaders en uitgangspunten. Gemeenten hebben daarom in de vorm van realisatieprincipes beschreven welke werkwijze zij willen hanteren bij de totstandkoming van een informatievoorziening die aansluit bij de informatiekundige visie. Adoptie van deze principes door andere overheidsorganisaties of (software)leveranciers wordt van harte aangemoedigd.
De realisatieprincipes zijn beschreven in Realisatieprincipes bij informatiekundige visie Common Ground.
PDF-document informatiekundige visie Common Ground[bewerken]
De inhoud van het eerder gepubliceerde PDF-document dat de Informatiekundige visie Common Ground beschrijft is opgenomen in de volgende GEMMA-pagina's: